Onderzoeken naar effecten onkruidverdelger Roundup moeten openbaar

Het Europese Agentschap voor Voedselveiligheid (EFSA) moet wetenschappelijk onderzoek naar de giftigheid van glyfosaat en het risico op kanker daardoor openbaar maken. Dat hebben rechters van de Europese Unie in een arrest in Luxemburg geoordeeld.

Glyfosaat is de werkzame stof in veel pesticiden en onkruidverdelgers en is sinds 2002 in de EU toegestaan. De stof is vooral bekend van het merk Roundup.

In twee eerdere zaken oordeelde het agentschap dat stukken over de gevaren van de stoffen niet gedeeld hoefden te worden. Volgens het EFSA zou openbaarmaking van die informatie onder meer ernstige schade kunnen toebrengen aan de commerciële en financiële belangen van de bedrijven die de studies hadden overlegd.

De Europese rechters oordelen dat het in het publieke belang is om toegang te hebben tot informatie die gaat over stoffen die in het milieu terechtkomen. Ook hebben mensen het recht om te weten wat de gevolgen daarvan zijn, zegt het gerecht.

Kankerverwekkend of niet?

In maart 2015 waarschuwde het Internationaal Centrum voor Kankeronderzoek dat glyfosaat mogelijk kankerverwekkend is, maar de EFSA concludeerde later in een toetsing van die studie dat de stof voor de mens geen enkel risico geeft op kanker. De studies waren gebaseerd op testen met dieren en niet op mensen.

Glyfosaat is ontwikkeld door het Amerikaanse bedrijf Monsanto, dat het onder de naam Roundup op de markt bracht. Frankrijk besloot in 2017 de stof binnen drie jaar in de ban te doen. De Europese Unie besloot de vergunning met vijf jaar te verlengen, maar liet individuele landen de ruimte om het alsnog te verbieden.

Afgelopen zomer werd Monsanto gesommeerd tot het betalen van een schadevergoeding van tientallen miljoenen dollars aan een man die zegt dat hij kanker kreeg van een onkruidbestrijdingsmiddel met glyfosaat.