Twijfels over ingrijpen kabinet bij Air France-KLM: 'Lost dit problemen wel op?'

• Daan Wiegerinck

De Nederlandse belangen in Air France-KLM moeten veiliggesteld worden. Daarom trekt het kabinet de portemonnee: voor 680 miljoen euro koopt het aandelen in de luchtvaartmaatschappij. Heeft dat zin? Twee luchtvaarteconomen zetten er vraagtekens bij.

Eerst terug naar dinsdagavond 20.00 uur. Ministers Hoekstra (Financiën) en Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) komen tijdens een ingelaste persconferentie met nieuws: de Staat heeft 12,68 procent van de aandelen in de holding Air France-KLM gekocht. De komende tijd wil Hoekstra voor nog eens zo'n 70 miljoen euro aandelen erbij kopen. Het Nederlandse aandeel in het bedrijf moet net zo groot worden als dat van de Franse staat. Het kabinet wil namelijk net zoveel te zeggen krijgen.

Waar komt die 680 miljoen euro vandaan en wat levert het volgens Hoekstra op? Bekijk zijn toelichting:

Het kabinet is niet te spreken over hoe het nu gaat in het bedrijf. "De laatste jaren hebben we verschillende keren ervaren dat het Nederlandse deel niet voldoende meegenomen is in belangrijke besluiten voor het gehele bedrijf, die ook KLM en de netwerkkwaliteit raken", schrijven de ministers aan de Kamer. Bij de persconferentie benadrukt Hoekstra het belang van Schiphol en KLM voor de Nederlandse economie en werkgelegenheid. "Direct en indirect zijn er duizenden banen mee gemoeid."

Het nieuws komt na een turbulente periode. De afgelopen tijd was er in Nederland nogal eens ontevredenheid over de koers van Air France-KLM en de positie van de Nederlandse dochter in het bedrijf. De baas van KLM, Pieter Elbers, dreigde zelfs weggestuurd te worden door de baas van de holding, Ben Smith.

Gaat die ontevredenheid nu verdwijnen? Luchtvaarteconoom Eric Pels van de Vrije Universiteit zet vraagtekens bij de actie van het kabinet. Of het verstandig is, weet hij niet.

"Mijn belangrijkste vraag is: lost dit de problemen op? Het kost een hoop geld en ze hebben nog altijd geen meerderheid. Ze kunnen nu ook niet op de stoel van de ceo gaan zitten. De operationele beslissingen, de dagelijkse gang van zaken, worden niet door aandeelhouders genomen."

Ook luchtvaarteconoom Floris de Haan vraagt zich "sterk af" hoeveel zin deze actie heeft. "Het belang van KLM voor Schiphol staat buiten kijf. En het belang van Schiphol voor de Nederlandse economie ook. Maar de invloed van de Nederlandse staat zal met dit minderheidsbelang in de holding beperkt zijn."

De Haan vindt het "op zich wel positief" dat de Nederlandse overheid nu net zo veel aandelen heeft als de Franse overheid. Het is volgens hem goed als daar een balans in zit. Maar die balans had volgens hem op een andere, goedkopere manier bereikt kunnen worden. "Namelijk doordat de Franse staat hun aandelen zouden afbouwen. Dan had je hetzelfde bereikt en had Nederland niet de portemonnee hoeven te trekken."