Nederland neemt belang in holding Air France-KLM
De Nederlandse staat is deel gaan nemen in de holding Air France-KLM. Dat heeft minister Hoekstra van Financiën gezegd op een ingelaste persconferentie in Den Haag. Op die manier wil hij rechtstreeks invloed kunnen uitoefenen op ontwikkelingen bij het bedrijf, waar ook KLM deel van uitmaakt.
Inmiddels heeft de staat 12,68 procent van de aandelen van de holding in handen. Hoekstra wil dat nog verder uitbreiden, totdat het Nederlandse aandeel net zo groot is als dat van de Franse staat.
Het kopen van de aandelen heeft 680 miljoen euro gekost. ABN Amro heeft die transactie in opdracht van de regering in het geheim verricht. Het heeft geen gevolgen voor de begroting, omdat de Staat bezit verwerft in ruil voor geld, maar de staatsschuld gaat er wel door omhoog. Daar staat tegenover dat het aandelenpakket dividend kan opleveren.
Hoekstra wil doorgaan tot ongeveer 14 procent, wat nog eens zo'n 70 miljoen euro zou kosten. Parijs heeft 14,3 procent. "Het verwerven van dit aandeel is nodig als extra slot op de deur en voor het evenwicht in de verhoudingen."
Waar komt die 680 miljoen euro vandaan en wat levert het volgens Hoekstra op? Bekijk zijn toelichting:
Hij wil net zo veel invloed op het beleid van de luchtvaartmaatschappij als Parijs. Dat is volgens hem nodig "om het Nederlandse publieke belang beter te borgen".
"De positie van Schiphol en KLM zijn van groot belang voor de Nederlandse economie en de werkgelegenheid. Direct en indirect zijn er duizenden banen mee gemoeid."
De afgelopen tijd was er in Nederland nogal eens ontevredenheid over de koers van Air France-KLM en de positie van de Nederlandse dochter in het bedrijf. De baas van KLM, Pieter Elbers, dreigde zelfs weggestuurd te worden door de baas van de holding, Ben Smith.
Te weinig zekerheid voor de toekomst
Volgens Hoekstra heeft zijn besluit niets te maken met de discussie over Elbers. "De positie van KLM was de afgelopen tijd geërodeerd. Er was te weinig zekerheid voor de toekomst."
Politiek verslaggever Ron Fresen legt uit waarom dit groot nieuws is, zowel economisch als voor de luchtvaart:
De staat heeft ook al ongeveer zes procent van de aandelen van de luchtvaartmaatschappij KLM in handen. Hoekstra heeft geen plannen om dat belang af te bouwen.
De Franse minister voor Economische Zaken Le Maire zegt dat hij het nieuws voor kennisgeving aanneemt. "Dit is gebeurd zonder dat het bestuur van Air France-KLM of de Franse overheid ervan wisten." Daarbij wijst hij erop dat het van belang is dat de luchtvaartmaatschappij wordt bestuurd in het algemeen belang, zonder inmenging van nationale regeringen.
Buitengewoon verheugd
President-commissaris Hans Smits van KLM zegt "buitengewoon verheugd" te zijn over het besluit van het kabinet. "In de eerste plaats betekent het een waarborg van de belangen van Schiphol en KLM, een geweldige combinatie die zo belangrijk is voor onze economie. In de tweede plaats zie ik het ook als een erkenning van het beleid dat de directie en raad van commissarissen de afgelopen jaren hebben gevoerd."
In de Tweede Kamer wordt over het algemeen enthousiast gereageerd op besluit van het kabinet om een belang te verwerven in de Frans-Nederlandse holding. Volgens CDA-leider Buma is het van grote betekenis voor een solide toekomst van KLM. Coalitiepartner D66 is ook blij.
Ook de PvdA, ChristenUnie, PVV en SGP steunen de investering in Air France-KLM. Forum voor Democratie wijst erop dat het veel eerder had moeten gebeuren. In 2015 kostte een aandeel nog zes euro, en nu het dubbele, laat de partij van Thierry Baudet weten. GroenLinks is minder blij.
Ook de vakbonden reageren positief over de inkoop van de aandelen. "We zijn bijzonder positief", zegt pilotenvakbond VNV. "Dit betekent dat wij als VNV niet meer de grootste Nederlandse aandeelhouder zijn in de holding." De bond heeft naar eigen zeggen nu zo'n 4 procent van de aandelen in de holding, waar de Nederlandse staat dus 14 procent in handen wil krijgen.
Piet Fortuin van vakbond CNV is ook positief. "Hiermee geeft het kabinet een krachtig signaal aan de Franse overheid. Maar óók aan al die ruim 30.000 werknemers bij KLM", zegt hij. Volgens Fortuin zet de regering met deze aandelenkoop "een stevig raster" rondom de werkgelegenheid die er is gemoeid met KLM, Schiphol en alle gelieerde partijen.
De pilotenvakbond VNV wil er wel voor waken dat Air France-KLM geen staatsbedrijf wordt. "Air France-KLM moet concurrerend blijven in de luchtvaart. Een staatsbedrijf kan een cultuur oproepen waarin men het wel rustig aan kan doen."
