Strengere regels voor kindermarketing, 'maar kinderen blijven doelwit'
Afbeeldingen van kinderidolen zijn binnenkort niet meer welkom op de verpakkingen van ongezond kindervoedsel. Dat staat in een nieuwe Reclamecode Voor Voedingsmiddelen van de Reclame Code Commissie. Het zijn "strenge eisen" volgens de levensmiddelenbranche, maar wat de Consumentenbond betreft gaan ze lang niet ver genoeg.
Van producten voor kinderen van jonger dan 7 jaar worden onder meer Dora, Maya, K3 en Frozen uitgesloten. Is het product voor een oudere doelgroep (van 7 tot 13 jaar), dan moet het voldoen aan voedingsrichtlijnen, en precies daar wringt de schoen.
Nog steeds ongezond
"Voedingsmiddelen met een idool erop kunnen zo nog steeds te vet, te zout of te zoet zijn", zegt Babs van der Staak namens de Consumentenbond en de Alliantie Stop Kindermarketing, waarbij de Consumentenbond is aangesloten. "De voedingsmiddelenindustrie hanteert namelijk eigen voedingsrichtlijnen, die ruimer zijn dan die van de Wereldgezondheidsorganisatie."
De Consumentenbond, die lid is van de Reclame Code Commissie, heeft de afspraken niet ondertekend. "Ze zijn slap", zegt Van der Staak. "Vanwege die richtlijnen, maar ook omdat allerlei andere reclame - winacties, kleurtjes en figuurtjes - nog wel gewoon mogen. Het is niet normaal waaraan kinderen allemaal worden blootgesteld in de supermarkt. Als je als ouder het koek- en snoepschap overslaat, kom je vervolgens nog langs ijsjes, vla en zoet broodbeleg met allerlei marketing erop. En vergeet de ontbijtgranen niet, die ook in veel gevallen ongezond zijn."
'Te lang geduurd'
De zwaarbevochten aanpassing werd al in 2016 aangekondigd door branchevereniging Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI). Een aantal bedrijven voerde de nieuwe afspraken al door, maar met de nieuwe reclamecode wordt het een verplichting voor iedereen. De code wordt in juli 2020 van kracht, 3,5 jaar nadat de verandering werd aangekondigd.
"Je belooft iets in 2016. Dat wordt dan pas half 2020 ingevoerd", zegt Van der Staak. "En dan schreeuw je van de daken dat je het zo'n enorme vooruitgang is. Die overgangstermijn is veel te lang: producenten hebben genoeg tijd gehad om de verandering aan te zien komen."
Dat het lang duurt erkent ook de FNLI. Het kost volgens een woordvoerder nu eenmaal veel tijd om "alle koppen binnen de branchevereniging bij elkaar te krijgen. Ook de Reclame Code Commissie heeft veel leden."
Kindermarketing is de afgelopen jaren verschoven van televisie naar online. Van de Flippo's in de jaren 90 tot de YouTube-sterren in 2018. Bekijk hieronder een overzicht:
