Koekjes zonder kinderhelden, 'goed dat het van verpakking verdwijnt'

Het precieze hoe en wat is nog niet duidelijk, maar de Alliantie Stop Kindermarketing is opgetogen: in de loop van volgend jaar verdwijnen kinderhelden van de verpakkingen van ongezonde producten. "Een belangrijke stap", zegt Carolien Martens van de alliantie. "Maar we zouden willen dat de industrie nóg een stap zet."

Want hoewel fabrikanten nu vrijwillig afzien van kinderreclame op verpakkingen ("een heel sterk middel"), benadrukt het verbond van wetenschappers en consumentenorganisaties dat andere reclamevormen niet worden aangepakt. Kinderen kunnen op tv gewoon spotjes van K3-chips blijven zien.

En juist daarvoor zijn kinderen gevoelig, zegt het Voedingscentrum. De voorlichtingsinstantie van de overheid waarschuwt voor kindermarketing. Verreweg de meeste producten waarvoor reclame wordt gemaakt, zijn geen basislevensmiddelen. "70 procent past niet in de schijf van vijf."

Zeker jonge kinderen, die niet altijd de bedoeling van reclame inzien, trappen massaal in kindermarketing. Volgens het Voedingscentrum heeft reclame direct invloed op hun kennis, voorkeuren, consumptiepatroon en zelfs op hun gezondheid. "En deze invloed is ongeveer even groot als de invloed van andere factoren in hun omgeving, zoals hun ouders en leeftijdsgenootjes."

'Ja maar, ik zie K3'

Ouders - die uiteindelijk beslissen of iets wel of niet in het winkelwagentje belandt - reageren positief, blijkt bij een rondgang in een Haagse supermarkt. Ze kennen het effect van de reclame maar al te goed. Vooral bij de koekjesafdeling is het raak. Daar vliegen de Spongebobs, Angry Birds. Dora's, en Minions je om de oren.

"Mijn dochter wordt vooral enthousiast van cakejes met K3 erop", zegt een moeder. "Het is lastig uitleggen dat we beter iets anders kunnen kiezen omdat dat gezonder is, terwijl zij alleen maar in haar hoofd heeft: ja maar, ik zie K3. Dat vind ik leuk, dus die wil ik hebben."

Vervelend, vooral als je geen geld hebt, zegt een andere moeder die haar zoontje soms met moeite weg krijgt bij het koekjesschap. "Het zijn de tv-series die hij ziet, Paw Patrol, Dora. Dat trekt hem aan als het op de verpakking staat. Goede zaak als het verdwijnt."

Minder calorieën

Maar gaat het helpen, minder kinderhelden op de verpakking? De branche heeft eigenlijk meer vertrouwen in andere maatregelen, zegt directeur Philip den Ouden van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie. "Dit is maar een kleine bijdrage. We zijn tegelijkertijd bezig calorieën uit de producten te halen en we werken aan voedseleducatie op scholen. We denken dat dat veel effectievere maatregelen zijn."

In de supermarkt hebben ouders meer vertrouwen in het verdwijnen van de kinderreclame op de verpakkingen. In plaats daarvan kunnen fabrikanten er beter duidelijke productinformatie opzetten, vindt een klant. "Ik vind het belangrijk dat er wordt getoond wat erin zit en dat kinderen daar wat van leren. Dat ze iets eten omdat het gezond is. En niet omdat er bijvoorbeeld Turtles opstaan."