Wéér een belangrijke dag in het Lagerhuis, wordt brexit-deal nog vertimmerd?
En weer zijn de ogen vandaag op het Britse Lagerhuis gericht. Het parlement gaat proberen om de brexit-koers van de regering te beïnvloeden. Gaat dat lukken?
Parlementariërs stemmen vanavond over een aantal amendementen, oftewel wijzigingen op het brexit-akkoord zoals premier May dat heeft gesloten met de Europese Unie. Twee weken geleden verwierp het Lagerhuis dat akkoord met een overweldigende meerderheid. Sindsdien is May bezig om te kijken hoe ze haar deal alsnog bij een volgende stemming door het parlement kan loodsen.
Geen backstop
Een van de amendementen komt uit May's eigen partij. Vooraanstaand Conservatief parlementslid Graham Brady wil namelijk dat de zogenaamde 'backstop' uit de deal wordt geschrapt. De backstop is het door veel brexit-gezinde parlementsleden gehate onderdeel van het akkoord waarmee de Noord-Ierse grens onder alle omstandigheden opengehouden kan worden.
Maar Brady en met hem tientallen andere pro-brexit parlementariërs vindt dat Groot-Brittannië in deze backstop veel te veel EU-regels moet blijven volgen, zonder dat ze er iets over te zeggen hebben. Daarnaast kunnen de Britten er niet zonder toestemming van de EU van af. Allemaal redenen voor brexiteers om het te willen schrappen.
In december legden we in een video al uit waarom de backstop zo gevoelig ligt:
De regering steunt dit amendement, ook al druist het in tegen de deal zoals hij op tafel ligt. May heeft namelijk iets concreets nodig om aan Brussel te laten zien: kijk, als jullie me tegemoetkomen op de backstop, krijg ik het akkoord alsnog door het parlement heen.
Het probleem is alleen dat de EU maar blijft herhalen dat het niet opnieuw gaat onderhandelen, en zeker niet over de backstop. Een akkoord zonder backstop, is geen akkoord, zeggen Commissievoorzitter Juncker en Raadsvoorzitter Tusk voortdurend. Toch hoopt May dat er, onder de alsmaar toenemende druk, over een oplossing te praten valt.
Het is echter een gok van May dit amendement te steunen. Verliest ze, dan staat ze alsnog met lege handen. En of dit amendement een meerderheid haalt, is alles behalve zeker. Verschillende brexit-gezinden bij de Conservatieven twijfelen behoorlijk. Ze vinden dat dit amendement nog te vaag blijft. Daarmee is dit een belangrijk amendement om op te letten vanavond.
Geen 'no deal'
Het tweede amendement dat veel aandacht krijgt, is ingediend door Labour. Yvette Cooper, bekend Labour-parlementariër, wil wettelijk vastleggen dat de brexit niet uit kan draaien op No Deal, een chaotische brexit zonder akkoord. Dat wil ze doen door de brexit-datum van 29 maart uit te stellen als er op 26 februari nog altijd geen meerderheid is gevonden voor een deal.
Premier May is fel tegen deze ingreep omdat die in haar ogen het parlement veel te veel macht geeft. Dan verliest ze de controle over het tijdspad en kan ze het gevreesde no-deal-scenario niet langer gebruiken als drukmiddel in de onderhandelingen. Aan de ene kant richting Brussel en aan de andere kant om twijfelende parlementariërs alsnog achter haar deal te krijgen.
Ook bij dit amendement zal het erom spannen of het een meerderheid haalt. May zal proberen haar wil op te leggen aan haar fractie, maar al zo'n vijftien Conservatieven hebben verklaard Cooper te steunen. Daarmee zal het waarschijnlijk op een paar stemmen aankomen.
Voorzitter
Tot slot is ook de rol van de Speaker bepalend. Kamervoorzitter John Bercow bepaalt immers welke amendementen in stemming worden gebracht. Hij hoeft daarvoor geen verantwoording af te leggen. In de loop van de middag maakt hij bekend hoe de avond eruit zal zien.
