'Extreme tijdnood' voor bedrijven na wegstemmen brexit-deal
De noodzaak voor bedrijven om zich voor te bereiden op een no-deal-brexit is alleen maar toegenomen, nu het Britse Lagerhuis gisteravond de brexit-deal van premier May met grote meerderheid heeft verworpen.
"De periode van onzekerheid wordt verlengd en het risico op no-deal is enorm vergroot. We zitten nu in een periode van extreme tijdnood", zegt voorzitter Hans de Boer van werkgeversorganisatie VNO-NCW.
"Het ziet er allemaal zo chaotisch rommelig en irrationeel uit dat je het ergste moet vrezen. Dat betekent schade voor bedrijven en werkgelegenheid in Nederland, maar nog veel meer in het Verenigd Koninkrijk zelf."
Het VK is een van de belangrijkste handelspartners van Nederland. Volgens minister Blok van Buitenlandse Zaken heeft Nederland veel belang bij een "goed onderhandelde brexit", al moeten we er steeds meer rekening houden dat er dus geen akkoord komt.
"Vooral in onze land- en tuinbouwsector zijn er hele grote leveranciers aan het Verenigd Koninkrijk", zegt Blok. "De beroemde komkommer- en tomatensandwiches zijn belegd met Nederlandse komkommers en tomaten. Dat belang is echt heel groot." En als het aan de minister ligt, blijft dat ook zo. "Maar het is nu eerst aan het Britse parlement om duidelijk te maken wat zij nu eigenlijk willen."
Hoewel de Europese Unie ervoor openstaat om een andere brexit-deal te bespreken, bereiden bedrijven en overheidsinstanties zich voor op het zwartste scenario. 'Prepare for the worst, hope for the best', zeggen ze in goed Nederlands.
"Het lijkt ver van je bed, maar de urgentie lijkt na gisteren hoger", zegt Birgit Oosterhuis van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). "Ondernemers die goed beslagen ten ijs willen komen, raden we aan de Brexit Impact Scan te doen." Inmiddels hebben zo'n 39.000 bedrijven met deze online-tool de mogelijk onverwachte gevolgen van een brexit gezien. Begin vorige maand waren dat er nog 30.000.
Niet overdreven
De Rotterdamse haven hamert er bij bedrijven die naar Engeland exporteren op om douanenummers aan te vragen, te zorgen dat hun btw-aangiftes op orde zijn en hulp te zoeken als ze geen aangifte kunnen doen. "Die jongens hebben het druk, dus bel alvast." En dat is niet overdreven, gezien het grote tekort aan douaniers. Er zijn 750 tot 900 extra mensen nodig, ook voor de andere havens, Schiphol en andere grensposten. Daar zijn er inmiddels 300 van gevonden, anderen worden opgeleid.
Daarnaast zijn douaneagenten nodig die bedrijven helpen om aangifte te doen. Zijn die eenmaal gevonden, dan duurt het nog twee jaar voordat ze zijn opgeleid.
Fikse tegenvaller voor Amsterdam
Een no-deal-brexit zou slecht zijn voor de economie van Amsterdam, zegt wethouder Udo Kock. Het bruto regionaal product zal volgens hem afnemen met een miljard euro, op een totaal van 160 miljard.
Volgens Kock zijn er in Amsterdam en omgeving duizenden bedrijven die zakendoen met het Verenigd Koninkrijk. Daarnaast wonen in deze regio zo'n 15.000 Britten die last krijgen van de brexit. Eerder is afgesproken dat zij na een Brits vertrek uit de EU nog 15 maanden in Nederland mogen blijven wonen, werken en studeren.
De wethouder ziet ook voordelen. Tot dusver hebben dertig Britse bedrijven een vestiging in de regio Amsterdam geopend vanwege de naderende brexit. Nog eens honderd bedrijven overwegen zo'n stap.
100 extra dierenartsen nodig
Ook de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is druk bezig het werven van extra personeel voor na de brexit. Daar zijn 143 nieuwe mensen nodig, onder wie maar liefst honderd dierenartsen. Die moeten straks levende dieren en dierlijke producten controleren die vanuit het VK worden ingevoerd, of die vanuit Nederland juist de Noordzee over gaan.
Omdat het heel moeilijk is om toezichthoudende dierenartsen te vinden, zoekt de NVWA in de hele Europese Unie. In september zijn 25 buitenlandse artsen begonnen met een Nederlandse taalcursus. In april starten nog eens 36 nieuwe NVWA-dierenartsen met zo'n cursus.
Wegstemmen 'dramatisch'
Omdat de 'one-stop-security' kan blijven, is voor Schiphol inmiddels de grootste zorg weggenomen. Vliegpassagiers vanuit het VK op de Nederlandse luchthaven overstappen, hoeven niet nogmaals door de beveiliging. "Dat is goed voor het reisgemak, overstaptijd en daarmee onze hubfunctie", zegt een woordvoerder.
Transport en Logistiek Nederland (TLN) noemde het wegstemmen van het brexit-akkoord gisteravond dramatisch. De organisatie bereidt zich voor op lange wachtrijen voor terminals, overvolle parkeerplaatsen en mogelijk een tekort aan transportvergunningen. "We zijn afhankelijk van de hele keten. Als een paar vrachtauto's hun papieren niet op orde hebben, staat de boel bij de ferryterminal stil."
