Meisjes leren beter dan verwacht: 'Ontbreekt nog wel wat in schooladvies'
Uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat 16 procent van de meisjes in de derde klas op een hoger niveau zit dan het advies dat ze op de basisschool hadden gekregen. Bij jongens was dat 10 procent. Komt dat doordat leerkrachten in groep 8 er zo naast zitten? Of is het op dat moment gewoon lastig te bepalen hoe een kind drie jaar later zal presteren?
Timon Koster geeft les aan groep 8 op basisschool Kindcentrum het Kompas in Meppel en moet ieder jaar beoordelen naar welk niveau zijn leerlingen doorstromen. "Niet alleen de resultaten in groep 6, 7 en 8 zijn belangrijk", vertelt Koster. "Je kijkt ook naar de Cito-toets en naar hoe een kind is."
Daarvoor bestaan geen vaste regels, maar er is wel een richtlijn, opgesteld door de PO-Raad en VO-Raad. Per regio vullen basisscholen dat volgens Koster verder zelf aan. "In Meppel werken we allemaal met het programma Plaatsingswijzer. Daar vullen we onze bevindingen in en dan komt er een advies uit. Voor de leerkracht is het een hulpmiddel."
Dat sommige meisjes uiteindelijk op de middelbare school op een hoger niveau eindigen dan was aangeraden in het schooladvies, komt waarschijnlijk niet doordat het advies slecht was, zegt Koster. "Je hebt na een jaar wel een beeld van een kind en in een advies is moeilijk te ondervangen hoe de ontwikkeling verder verloopt."
Het CBS noemt een aantal mogelijke verklaringen voor het gat tussen het advies en het daadwerkelijke niveau van meisjes. Bijvoorbeeld het verschil in non-cognitieve vaardigheden tussen jongens en meisjes.
Herman van de Werfhorst, hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, legt uit wat daarmee wordt bedoeld: "Meisjes scoren doorgaans hoger op non-cognitieve vaardigheden dan jongens. Dat zijn vaardigheden zoals motivatie, goed je best doen en het uitvoeren van opdrachten. Die vaardigheden zijn belangrijk voor school." Volgens Van de Werfhorst neemt het verschil in deze vaardigheden tussen jongens en meisjes alleen maar toe in de tienerjaren.
'Breder kijken dan nu'
Maar kunnen leraren daar in het schooladvies dan geen rekening mee houden? Misschien wel, zegt Koster. "Het is goed dat er nu een richtlijn is, maar misschien moeten we verder kijken."
De groep 8-leraar denkt met de speciale werkgroep Curriculum.nu mee over de curriculumvernieuwing van het basis- en voortgezet onderwijs in 2020. Daar komt een nieuw advies uit voort voor de politiek, waarin staat wat leerlingen straks moeten weten en kunnen.
"We vinden nu vooral begrijpend lezen, rekenen en spelling belangrijk. Wat mij betreft kunnen daar ook andere vakken bij", zegt Koster. "Denk bijvoorbeeld aan vreemde talen of ict-vaardigheden, en dan niet alleen theoretische kennis, maar ook praktische vaardigheden. Daar ontbreekt nu nog wel wat in het schooladvies."