Arrestaties bij de grootste maffiaclan ter wereld: wie zijn ze?

• Wim Kopinga

  redacteur Online

In Nederland, Duitsland, België en Italië zijn vandaag 84 leden van 'ndrangheta opgepakt. Die maffiaclan uit de zuid-Italiaanse regio Calabrië is uitgegroeid tot de grootste ter wereld. Wat weten we van de 'ndrangheta?

De maffiaclan ontstond in de 19e eeuw en hield zich jarenlang bezig met klassieke maffiapraktijken: ontvoeringen, diefstal en afpersingen. Jarenlang ging dat door, tot de jaren 90. Toen stortte de organisatie zich op de cocaïnehandel.

"Ze zagen als een van de eersten dat je het best zelf in Colombia aanwezig kan zijn voor de laagste prijs voor cocaïne en voor de beste smokkelroute", zegt misdaadjournalist Koen Voskuil in NPO-podcast De Dag. "Inmiddels hebben ze de Europese cocaïnehandel in handen en hebben ze allemaal strategische plekken ingenomen."

Bloedband

Speciaal aan de organisatie is de bloedband. Bij andere maffiosi is die er ook, maar niet zo sterk als bij 'ndrangheta, zegt correspondent Mustafa Marghadi. "Wat de familieband bij 'ndrangheta speciaal maakt is dat de clans uit alleen heel directe familie bestaat, zoals broers en zussen. Veel verder dan neven en nichten komt het niet. Daardoor verraden ze elkaar niet snel en is infiltreren bij de organisatie lastig." Bij organisaties als de cosa nostra en camorra praten spijtoptanten makkelijker met justitie, waardoor er meer informatie vrij komt.

Wat de 'ndrangheta ook anders maakt is de organisatiestructuur. De organisatie bestaat volgens een schatting van Italiaanse autoriteiten uit minstens 150 families en tienduizend leden - met minstens 9.000 in Calabrië zelf. "Deze clans hebben een grote mate van onafhankelijkheid. Ze worden deels van bovenaf aangestuurd, maar er wordt geopereerd vanuit zelfstandige cellen", zegt Marghadi.

Achtergrond

Die blijven bovendien liever op de achtergrond, en laten andere criminele organisaties het vuile werk opknappen. Hierdoor blijft 'ndrangheta veelal ongrijpbaar, en kon de maffiaclan uitgroeien tot "de grootste, machtigste en meest internationaal georiënteerde" maffiaclan, schrijft het ministerie van Justitie en Veiligheid in 2017 in een analyse van de Italiaanse maffia in Nederland.

De 'ndrangheta zou er meer dan de andere maffia's in geslaagd zijn om zich in het buitenland te vestigen, schrijft het ministerie. Ze zijn met name actief in landen waar veel emigranten zitten, zoals Canada, Australië en Duitsland. Een andere strategische plaats waar de clan zit is Nederland. Met de Rotterdamse haven en Schiphol zijn we een belangrijk invoerland voor Europa.

Misstap

Ook zijn we een belangrijke productieplaats voor XTC. "De politie heeft eerder al eens berekend dat er permanent zo'n 100 'ndrangheta-leden in Nederland actief zijn", zegt Voskuil. Een deel van hen bezit Italiaanse restaurants, ijssalons en hotels. Daar kan geld witgewassen worden, komen maffiosi samen en worden deals gesloten.

Maar van die aanwezigheid van de maffiaclan merken de meeste mensen niets tot er een misstap gemaakt wordt, zegt Voskuil. "Dat deden ze in 2007 in Duitsland. Toen was er een vete die uitgevochten werd. Twee groeperingen binnen 'ndrangheta hebben dat toen uitgevochten voor een pizzeria in Duisburg. Daar vielen zes doden bij en dat heeft enorm de aandacht op ze gevestigd."

Perspectief

In 2015 werd bekend dat de Italiaanse maffia jarenlang actief was op de bloemenveiling in Aalsmeer. Ze maakten zich schuldig aan oplichting van bloemenleveranciers in Nederland, drugshandel, afpersing en fraude. "Er werden grote partijen bloemen besteld, maar niet betaald", zegt Voskuil. "Als de leveranciers het geld op wilden halen werd er gezegd dat ze dat beter niet konden doen, omdat je dan met de maffia te maken krijgt. Daar zijn twee bedrijven toen failliet aan gegaan."

Vandaag volgde de arrestatie van 84 leden van 'ndrangheta. Daarnaast is er voor 2 miljoen euro aan crimineel geld in beslag genomen. Ook zijn 140 kilo xtc-pillen en ruim 3000 kilo cocaïne in beslag genomen.

De arrestaties zijn groot nieuws in Nederland, omdat dit hier niet vaak gebeurt, maar in Italië maakt het minder indruk. Marghadi plaatst het in perspectief: "Vandaag werden er 90 leden wereldwijd opgepakt. Dat klinkt groot, maar gisteren werden er alleen al op Sicilië 46 leden van de cosa nostra opgepakt."

Bekijk hier de beelden van de politieacties in Nederland, Duitsland en Italië.