Wereld bijeen voor uitwerking klimaatakkoord Parijs: 'Elk klein beetje telt'
In het Poolse Katowice zijn vandaag bijna 200 regeringsdelegaties, tientallen staatshoofden en regeringsleiders aanwezig voor de ceremoniële opening van de klimaattop. De komende twee weken moeten de doelen uit het Parijse klimaatakkoord worden omgezet in duidelijke afspraken.
In Parijs (2015) werd afgesproken dat de opwarming van de aarde 'ruim onder de 2 graden' moet blijven, liever nog in de buurt van de 1,5 graad. Het belangrijkste doel van de top in Polen is het vaststellen van een soort handboek (het 'rulebook'), waarin wordt uitgewerkt hoe de verschillende onderdelen van het Parijse akkoord gerealiseerd moeten worden. Het zal moeten beschrijven hoe landen elkaars plannen kunnen meten en vergelijken: doen ze daadwerkelijk wat ze beloven?
De klimaattop begint nadat recent twee belangrijke rapporten de urgentie van klimaatmaatregelen hebben onderstreept. Eerst somde begin oktober het VN-Klimaatpanel IPCC de verschillen op tussen 1,5 en 2 graden opwarming. Zo veroorzaakt 2 graden opwarming veel meer extremen in het weer, zoals overstromingen of meer kans op hevige bosbranden. En waar bij 2 graden het koraal volledig kan verdwijnen, kan bij 1,5 graad opwarming een deel ervan nog behouden blijven.
Vorige week kwam daar het Emissions Gap Report van de VN bij. Dit rapport beschrijft de grote kloof tussen de vrijwillige beloftes van alle landen bij elkaar opgeteld en wat er daadwerkelijk nodig is om de Parijse doelen te halen. Om de opwarming te beperken tot 2 graden, is een verdrievoudiging nodig van die beloftes; voor 1,5 graad zelfs een vervijfvoudiging, luidde de boodschap.
Het IPCC-rapport maakte het kristalhelder dat elk klein beetje opwarming telt.
Dit klinkt alarmerend, maar was al wel langer bekend. Daarom ook is in het Parijse akkoord afgesproken dat landen hun doelstellingen telkens moeten aanscherpen. Ook dat is een belangrijk onderwerp in Polen, omdat duidelijk is dat die plannen nu nog absoluut onvoldoende zijn.
Het zal in Katowice dus gaan over het verhogen van de ambities. De minst ontwikkelde landen, die al vorige week voorgesprekken voerden in Polen, zeggen met klem dat de inspanningen gericht moeten zijn op niet meer dan 1,5 graad opwarming.
"Het IPCC-rapport maakte het kristalhelder dat elk klein beetje opwarming telt, vooral voor de minst ontwikkelde landen. Ook gaf het wat hoop dat het nog mogelijk is om de opwarming tot 1,5 graad te beperken. Hier in Katowice moeten we hard werken om dat doel werkelijkheid te laten worden", aldus voorzitter Gebru Jember Endalew van deze groep van 48 landen.
Financiering
Een ander belangrijk gespreksonderwerp is geld. Al op de top in Kopenhagen in 2009 is afgesproken dat er vanaf 2020 elk jaar honderd miljard dollar beschikbaar moet komen om armere landen te helpen.
Want ook die landen moeten de overgang maken naar duurzame energiebronnen en dat kost geld. Bovendien zijn veel ontwikkelingslanden kwetsbaarder voor de negatieve gevolgen van klimaatverandering, zoals extreem weer, en moeten ze zich daarop kunnen voorbereiden.
Het gaat daarbij niet alleen om publiek geld, maar ook om investeringen van bedrijven als ze aan bepaalde voorwaarden voldoen. Maar ook op dit vlak moet in Polen nog veel werk worden verzet.
In de aanloop naar de internationale klimaattop in Polen kijken vier NOS-weerpresentatoren terug op 2018. Wat zegt dit bijzondere weerjaar over het weer bij ons in de toekomst?
Bekijk de special Wat een weer! met Gerrit Hiemstra, Peter Kuipers Munneke, Willemijn Hoebert en Marco Verhoef door op de afbeelding hieronder te klikken.
