Khashoggi in laatste column: 'Wereld zwijgt over Arabische misstanden'

De Amerikaanse krant The Washington Post heeft een nieuwe column gepubliceerd van de op 2 oktober verdwenen Saudische journalist Jamal Khashoggi. In de column, die door de krant wordt bestempeld als de laatste column van zijn hand, waarschuwt hij dat overheden in het Midden-Oosten steeds verder kunnen gaan in het monddood maken van de media.

De column verscheen gisteren op de site van de krant, ruim twee weken na de verdwijning van Khashoggi. The Washington Post kreeg de column een dag ná Khashoggi's vermissing van zijn vertaler en assistent.

De Saudische journalist is voor het laatst gezien toen hij het Saudische consulaat in Istanbul binnenging. Sindsdien is niets meer van hem vernomen. Het vermoeden bestaat dat hij met medeweten van het Saudische regime om het leven is gebracht. De Saudische kroonprins Mohammed bin Salman spreekt tegen dat Riyad achter Khashoggi's verdwijning zit.

Vals verhaal

In de column schrijft Khashoggi dat hij laatst schrok, toen hij het rapport Freedom in the World las. In dat rapport wordt één land in de Arabische wereld bestempeld als vrij: Tunesië. Daarna volgen Jordanië, Marokko en Koeweit als 'deels vrij'. De rest van de Arabische wereld wordt gezien als 'onvrij'.

"Mensen in de Arabische wereld zijn slecht of fout geïnformeerd", schrijft Khashoggi. "Het wordt ze onmogelijk gemaakt om zaken die voor hun regio of hun leven belangrijk zijn te bespreken. Een door de staat bepaald verhaal bepaalt het openbare leven. Een grote meerderheid van de bevolking wordt slachtoffer van dit valse verhaal. En ik zie deze situatie niet snel veranderen."

Waarom de krant het stuk nu pas heeft gepubliceerd, legt een van de eindredacteuren in de krant uit. "We hielden de publicatie nog even tegen, omdat we hoopten dat Jamal terug zou keren. Nu moeten we accepteren dat dat niet meer gaat gebeuren."

Khashoggi refereert in zijn column onder meer aan de jarenlange celstraf die een Saudische columnist kreeg, en een zaak waarbij de Egyptische overheid de leiding overnam van een krant. "Dit soort acties leiden tot een veroordeling van de internationale gemeenschap. Maar daarna blijft het stil."

En daardoor hebben overheden in de Arabische wereld de vrije hand om media monddood te maken, op een steeds intensievere wijze, zo zegt de journalist. "Er was een tijd dat we dachten dat journalisten door het internet vrij konden publiceren. Maar overheden hebben het internet op een agressieve manier geblokkeerd. Ze hebben verslaggevers opgepakt en druk uitgeoefend op adverteerders om de omzet van bepaalde publicaties te laten dalen."

IJzeren gordijn

Volgens Khashoggi gaat de Arabische wereld schuil achter een eigen "IJzeren Gordijn", dat niet van buitenaf maar van binnen is opgetrokken. "Tijdens de Koude Oorlog was er Radio Free Europe, waarmee de hoop op vrijheid voor mensen werd gekoesterd. De Arabische wereld heeft iets soortgelijks nodig."

Khashoggi zegt dankbaar te zijn dat The Washington Post het initiatief heeft genomen om veel van zijn stukken in het Arabisch te laten vertalen en te publiceren, zodat inwoners van het Midden-Oosten iets kunnen leren van democratieën in het Westen. "Als een Egyptenaar iets leest over de werkelijke kosten van een bouwproject in Washington, dan kan hij of zij ook de gevolgen van soortgelijke projecten in zijn of haar omgeving begrijpen."

Ook zegt hij dat het belangrijk is dat mensen uit de Arabische wereld een platform hebben, waar ze gehoord worden. "We lijden onder armoede, mismanagement en slecht onderwijs. Door het creëren van een onafhankelijk, internationaal forum, zonder tussenkomst van de haatpropaganda van overheden, kunnen gewone mensen in de Arabische wereld de problemen van hun samenlevingen aankaarten."