Bij de brexit gaat het ook nog over Gibraltar

• Rop Zoutberg

  correspondent Spanje

Het is een kiezelsteen in de schoenen van de brexitonderhandelaars: de status van Gibraltar, de Britse rots in het zuiden van Spanje. Madrid ziet met de aankomende brexit kans een aantal zaken aan te pakken. Zo is er de wijdverbreide sigarettensmokkel en belastingontduiking vanuit de kroonkolonie. Ook milieuproblemen en een verbetering van de positie van de 12.000 Spaanse arbeiders kunnen worden meegenomen.

In ruil daarvoor is Spanje bereid historische claims op de Engelse rots in ieder geval tijdens de overgangsperiode tot 2021 te parkeren. "De soevereiniteit van Gibraltar is even niet aan de orde. Ik wil alleen niet dat Gibraltar het laatste struikelblok wordt nu we aan een akkoord over de brexit werken. Het gaat niet om de zelfstandigheid. Ik maak me veel meer zorgen over de situatie rond Gibraltar", zei de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken Borrell eerder deze maand.

De laatste zin sloeg op de uitgeteerde Spaanse provincie rond de rots, waar economische groei en werkgelegenheid niet aan de orde van de dag zijn. Het laten rusten van claims op Gibraltar gaf meteen een fikse rel tussen politieke partijen in Madrid.

Bij de Vrede van Utrecht in 1713 is afgesproken dat Gibraltar voor eeuwig Brits grondgebied is. Maar minstens zo klassiek is dat elke Spaanse regering eist dat het stukje land van amper 5 vierkante kilometer terugkeert onder Madrileens gezag.

Allemaal winnen

Volgens de rechtse oppositiepartij Partido Popular (PP) laat Spanje een uitgelezen kans liggen om met de brexit de controle over het gebied op te eisen. Of in ieder geval Gibraltar gezamenlijk te gaan besturen.

"Dan kunnen we allemaal winnen", gelooft oud-minister García Margallo. "Gibraltar blijft gegarandeerd binnen de EU omdat het onder gezag van een EU-lidstaat (Spanje) valt. De inwoners zelf krijgen een dubbele nationaliteit. Het geeft bovendien de kans de provincie rond de rots economisch te ontwikkelen."

Maar voorlopig geldt in Gibraltar over my dead body. De bewoners willen niets weten van een Spaanse interventie in hun bestuur.

"Iedereen weet dat het antwoord van heel Gibraltar sterk, duidelijk en zeer zeker negatief zou zijn geweest", hield premier Fabian Picardo van Gibraltar het lokale parlement nog eens voor. "We blijven oppassen dat dat zo blijft. De toekomst van Gibraltar betekent een verdere, langdurige relatie met Engeland. Datzelfde willen we met Europa."

Madrid blijft toch hoopvol op een akkoord met Londen."We willen er echt allemaal uitkomen", verzekerde de Spaanse premier Pedro Sánchez na de top in Salzburg.