Kort geding Ryanair niet verrassend: Nederland verbiedt vaker stakingen

Vandaag dient het kort geding van Ryanair tegen de Nederlandse pilotenvakbond VNV. De luchtvaartmaatschappij wil via de rechter voorkomen dat Nederlandse piloten morgen gaan staken, tegelijk met hun collega's in België, Duitsland, Zweden en Ierland.

Opvallend genoeg is Nederland het enige land waar Ryanair juridische stappen onderneemt. Dat lijkt niet zonder reden, want een verbod is hier kansrijker dan in die andere landen.

Advocaat Jochem Croon van Ryanair zegt dat de luchtvaartmaatschappij zich in deze zaak beroept op een eerdere uitspraak van het gerechtshof van Amsterdam. Dat verbood eerder een personeelsstaking bij Easyjet, omdat die te grote nadelige gevolgen voor passagiers zou hebben. Daardoor was het, volgens het gerechtshof, "maatschappelijk gezien, dringend noodzakelijk" om de stakingen te verbieden.

Uitzondering

Nederland is een uitzondering op dit gebied. Wij hebben namelijk geen sterke stakingstraditie, zegt hoogleraar arbeidsrecht Evert Verhulp. "Vakbonden durven ook niet zo goed een staking aan te kondigen. En wanneer ze dat wel doen, deinzen rechters er niet snel voor terug om die te verbieden." Nederland kent dan ook bijna de minste stakingsdagen van heel Europa.

De pilotenvakbonden in Duitsland en Ierland zeggen ook dat zij niet verbaasd zijn dat alleen in Nederland een kort geding is aangespannen. Zij herkennen het beeld dat de rechter in Nederland meer geneigd is het stakingsrecht te beperken dan in hun land.

'Het moet pijn doen'

Verhulp vindt de strenge houding van de rechterlijke macht in Nederland een slechte zaak. Hij wijst erop dat staken een fundamenteel recht is. "Rechters in Nederland gaan belangen afwegen: hoeveel schade ondervinden de passagiers en hoeveel zou het kunnen opleveren voor de piloten. Maar je kunt een fundamenteel recht als staken niet eenvoudig minder zwaar laten wegen dan andere belangen."

Ook vindt Verhulp het argument dat een staking te veel overlast veroorzaakt voor passagiers op zichzelf niet erg sterk. "Het is inderdaad heel vervelend voor de passagiers, maar het doel van een staking is dat het pijn doet. Zo dwing je af dat er naar je geluisterd wordt."

Wie de rechter vandaag in het gelijk gaat stellen, durft Verhulp overigens niet te zeggen, omdat hij de individuele argumenten in deze zaak niet kent.