Generaal Van Uhm moet brandweer Amsterdam afhelpen van verziekte cultuur

Oud-commandant der Strijdkrachten Peter van Uhm moet bij de Amsterdamse brandweer gaan helpen de verziekte bedrijfscultuur te verbeteren. Hij is aangesteld als 'strategisch adviseur' van de Amsterdamse brandweercommandant Leen Schaap en burgemeester Femke Halsema.

Schaap probeert het korps al sinds 2016 te vernieuwen en stuit daarbij op hevig verzet en zelfs bedreigingen die nog worden onderzocht door het Openbaar Ministerie. Omdat de modernisering in de woorden van Halsema "stagneert", wordt generaal buiten dienst Van Uhm nu ingeschakeld. Hij begint op 20 augustus en zal in november rapporteren.

Eerder werden al Bernard Welten, de voormalige hoofdcommissaris van de Amsterdamse politie, en oud-stadsdeelvoorzitter Achmed Baâdoud betrokken bij de omslag bij de brandweer.

Niet zonder slag of stoot

"De gewenste verandering tot een open, flexibele en diverse organisatie met gezonde arbeidsvoorwaarden gaat niet zonder slag of stoot", schrijft Halsema in een brief aan de gemeenteraad. "Verandering van de gesloten, interne cultuur wordt tegengehouden door een kleinere groep. Het verzet ontaardt in enkele gevallen in onacceptabele intimidatie en bedreiging."

De veranderingen zijn ingezet door oud-burgemeester Van der Laan. Hij wilde af van de kliekvorming en de 24-uursdiensten. Die zouden zorgden voor pesterijen, grove grappen en in sommige gevallen racisme. De kazernes, waar brandweerlieden vaak lange tijd aaneengesloten doorbrachten, werden beschouwd als eigen terrein en gebruikt voor de opslag van winterbanden en boten.

Interne weerstand

Intern is er weerstand tegen de huidige commandant Schaap. Dat heeft volgens ingewijden niet te maken met hervormingen, maar met "het breken van de cultuur".

Over de komst van Van Uhm is de brandweer verdeeld. Er heerst scepsis, omdat Van Uhm alweer de derde ingehuurde adviseur is. Daarnaast is er bij de uitrukdienst ook vertrouwen in Van Uhm als persoon, omdat hij bij de brandweer bekendstaat als "iemand die achter zijn manschappen staat".

Het klopt dat er een groepscultuur heerst, zeggen ingewijde bronnen, maar veel brandweerlieden vinden dat ook nodig in een beroep waarbij je veel tijd met elkaar doorbrengt en op elkaar bent aangewezen in onveilige situaties.