Hittegolf: vijftien temperatuurrecords en gesmolten asfalt in Groningen

Volgens het KNMI is er nu officieel sprake van een hittegolf in Nederland, voor het eerst in drie jaar. In dit artikel verzamelen we klein en groot nieuws rond het zomerweer:

Vijftien temperatuurrecords

Zoals al eerder gemeld werd op het weerstation in Arcen vandaag een temperatuur van 38,2 graden gemeten. Alleen op 27 juni 1947 (38,4 graden, Maastricht) en op 23 augustus 1944 (38,6 graden, Warnsveld) was het warmer in ons land.

In totaal werden er op vijftien meetstations temperatuurrecords gevestigd. Hier onder een overzicht:

"Verwoestijning" op Kalmthoutse Heide

De Kalmthoutse Heide in Noord-Brabant is normaal eind juli groen met de eerste paarse tinten, vooruitlopend op het bloeiseizoen. Maar door de droogte is dat dit jaar anders. De heide is bruin.

Een groot deel is afgestorven, volgens coördinator Ignace Ledegen van het grenspark mogelijk wel 15 hectare. Hij vreest voor een "verwoestijning". En ook boswachter Robert Frantzen is bang dat het afsterven van de heide dit jaar gevolgen heeft voor de komende jaren.

Op de N7-ringweg van Groningen ligt een stuk asfalt dat gesmolten is door de hitte. En dat ziet er zo uit:

De N7 aan de zuidkant van de stad is daarom voorlopig dicht, meldt Rijkswaterstaat. Om te voorkomen dat asfalt smelt, worden op verschillende plekken in het land strooiwagens de weg opgestuurd.

'Strandfeestje' voor Rotterdamse ouderen

Om voor de nodige verkoeling te zorgen hebben medewerkers van zorgcentrum Rubroek in Rotterdam een strandje en zwembaden geregeld voor de bewoners. "Het is mooi weer en de vakantieperiode is aangebroken: zon, zee en strand. Wij kunnen gaan, maar onze cliënten niet. 'We brengen het naar hier' dachten we toen", zei een van de begeleiders in het AD.

Het ANP stuurde vandaag een fotograaf naar het Rotterdamse zorgcentrum:

53 graden in apenverblijf in Apenheul

In de Apenheul werd een pad door het verblijf van de berberapen afgesloten. Het was er te warm voor de verzorgers en bezoekers. Maar niet voor de apen, want die zijn hoge temperaturen wel gewend.

"Het warmst wat we hebben gemeten, was 53 graden", vertelde een medewerker van de Apenheul. In onderstaande video vertelt hij hoe die hitte aanvoelde.

Jonge wilde zwijnen vallen 'bij bosjes om'

Op de Veluwe is sprake van een massale sterfte van jonge wilde zwijnen, meldt EenVandaag. Volgens Hugh Jansman, dierenecoloog en zwijnenexpert, vallen ze "bij bosjes om".

De overlevingskans voor de biggen die onlangs geboren zijn, is heel klein, zegt Jansman. "Ik denk dat de meeste biggen die de afgelopen maand geboren zijn er al niet meer zijn. En van de biggen die pas geboren zijn, is de verwachting dat dat niets wordt met deze temperaturen."

Toch mag er nog steeds gejaagd worden op de zwijnen, want er zijn er nog altijd te veel op de Veluwe. Volgens Jansman heeft dat afschieten nu geen zin: "We hebben nu een jaar dat waarschijnlijk het klimaat zelf wel bepaalt dat de populatie flink achteruit gaat in aantallen. En hoef je wellicht helemaal niet te jagen. De populatie reguleert zichzelf."

38,2 graden in Arcen

De temperatuur in het Limburgse Arcen stijgt nog steeds. Om 17.10 uur werd daar 38,2 graden gemeten, een gedeelde plek 2 in de ranglijst van heetste dagen in Nederland.

Op 23 augustus 1944 werd de hoogst temperatuur ooit gemeten in Nederland, toen werd het in Warnsveld 38,6 graden. Op 2 juli 2015 werd in Maastricht ook al eens 38,2 graden gemeten.

Oproep: wees zuinig met water

De provincie Friesland, Wetterskip Fryslân en waterbedrijf Vitens hebben een oproep gedaan aan inwoners, boeren en bedrijven om zuinig met water te zijn. Door de droogte is het gebruik van oppervlakte-, grond-. en drinkwater "ongekend hoog".

Volgens Vitens is in Friesland de vraag naar drinkwater momenteel 30 procent hoger dan normaal, ondanks dat de vakantieperiode al begonnen is. In sommige delen van Friesland is de waterdruk zo laag dat er minder water uit de kraan komt. Gevraagd wordt dan ook om geen drinkwater te gebruiken om de tuin te sproeien of de ramen te wassen. Daarnaast worden de Vitens-klanten opgeroepen om kort te douchen.

Ook in Overijssel worden mensen gevraagd zuinig met water te doen. "Het is twee voor twaalf. Als het zo doorgaat, moeten we impopulaire maatregelen nemen", zei gedeputeerde Bert Boerman tegen RTV Oost.

Strooiwagens de weg op

In Rotterdam gaan vanavond strooiwagens de weg op om asfalt te redden, schrijft de gemeente op zijn website. Omdat het asfalt deze warme dagen zo heet wordt, ontstaan er sporen en ribbels in het wegdek. Ook is er kans op gladde wegen.

Volgens de gemeente is dat vooral bij stoplichten, in bochten en op rotondes het geval. Verder wil de gemeente voorkomen dat het asfalt aan de banden blijft kleven. Rotterdam is niet de enige stad waar strooiwagens rijden. Eerder gingen die ook al de weg op in onder meer Groningen, Arnhem en Hoorn.

37,6 graden in Gilze-Rijen

Om 14.20 uur was het kwik bij het meetpunt in Gilze-Rijen gestegen tot 36,1 graden. Om 15.10 uur werd er zelfs 37,6 graden gemeten. In het oosten van het land ligt de temperatuur op veel plaatsen rond de 35 graden.

We verbruiken meer water

Ondanks oproepen van drinkwaterbedrijven om het watergebruik zoveel mogelijk te beperken, is het behoorlijk gestegen. Het verbruik is nu 130 procent, dus 30 procent meer dan normaal.

"We hadden gehoopt dat het met de vakanties iets af zou nemen", zegt een woordvoerder van Vitens, het grootste waterbedrijf van Nederland. "We draaien op volle toeren. Vergelijk het met een auto die altijd op volle toeren draait. Dat wil je eigenlijk niet omdat je een soort restcapaciteit wilt houden. Maar door de hitte is het niet anders."

Tropenrooster in Marum

De Groningse gemeente Marum is overgegaan op een tropenrooster. De vijftig ambtenaren mogen na 14.00 uur naar huis als ze dat willen, meldt Binnenlands Bestuur.

'Wij zijn hier gezond bezig met het lichaam', licht loco-gemeentesecretaris Sije van Dijk de maatregel toe. Ambtenaren moeten wel een uur eerder beginnen als ze de heetste uren van de dag willen mijden. Dat geldt ook voor de buitendienst. Het tropenrooster is niet verplicht. "'Een aantal mensen is er heel blij mee, anderen maakt het niet zoveel uit", aldus de loco gemeentesecretaris.

Aflandige wind

Het is druk op de stranden, maar zwemmers moeten oppassen. De wind waait richting zee en dat maakt het op sommige plaatsen gevaarlijk om te zwemmen, zoals hier in Noordwijk.

Nog geen tekort aan bierflesjes

In Duitsland hebben sommige brouwerijen alarm geslagen. De vraag naar bier is zo groot dat er een tekort aan bierflesjes dreigt. Een brouwerij heeft mensen via Facebook zelfs opgeroepen om hun lege flesjes terug te brengen.

In Nederland lijkt dat probleem niet te spelen. AB InBev, het bedrijf achter biermerken als Hoegaarden, Hertog Jan en Leffe heeft nog genoeg flesjes. En ook Heineken maakt zich nog geen zorgen, zegt een woordvoerder. "Wij hebben geen tekort aan retourflessen en hebben voldoende voorraad, dat geldt voor al onze merken."

Apenheul sluit deel park

Dierenpark Apenheul sluit vanmiddag en morgenmiddag een deel van het park omdat het daar te heet is. Het gaat om een deel van 4000 vierkante meter (het hele park is bijna 40 keer zo groot). Het Berberapengebied is een van de weinige stukjes van het park waar geen bomen staan. De temperatuur kan daar zo ver oplopen dat het te warm wordt voor bezoekers en personeel.

De apen zelf hebben minder last van de hitte. In hun oorspronkelijke leefgebied, het Atlasgebergte, staan ook geen bomen en het dierenpark kunnen ze wel in de schaduw zitten.

Veel dierentuinen zorgen voor extra verkoeling voor sommige bewoners. Burgers' Zoo in Arnhem benadrukt dat de verblijven zo zijn ingericht dat de dieren voldoende kunnen afkoelen. Wel wordt het water in de olifantenvijver vaker ververst en krijgen sommige een verkoelend extraatje in de vorm van ijsjes met fruit of zaad voor de apen en bevroren vlees voor de roofdieren. Dieren in andere dierentuinen krijgen vandaag ook zo'n verkoelende snack, zoals deze tijger in DierenPark Amersfoort:

Waterschade universiteit door hoosbui

Het noodweer dat sommige plaatsen in het oosten gisteravond trof heeft tot flink wat overlast geleid, onder meer bij de Universiteit Twente. Drie gebouwen liepen flinke waterschade op, vertelt een woordvoerder van de universiteit. "In het sportcentrum stond 15 centimeter water." Ook in de universiteitsbibliotheek bleef het niet droog. Een student maakte dit filmpje:

Kijk uit voor blauwalg

Door de warmte komt op steeds meer plekken blauwalg voor. Je kunt daar flink ziek van worden, dus geldt op veel plaatsen een zwemverbod. Ook voor dieren kan het gevaarlijk zijn. Het NOS Jeugdjournaal ging kijken op plaatsen waar je wel en niet mag zwemmen.

Het NOS Jeugdjournaal ging kijken op plaatsen waar je wel en niet mag zwemmen:

Bezoekers concert Ed Sheeran onwel

Zo'n 330 bezoekers van een concert in de open lucht van Ed Sheeran in Hamburg zijn onwel geworden door de hitte. Twaalf concertgangers zijn uit voorzorg overgebracht naar het ziekenhuis.

In Hamburg was het woensdag 34 graden. Op het concert waren woensdag zo'n 80.000 mensen afgekomen.

Ouderen zoeken verkoeling

Veel ouderen hebben het extra zwaar in de hitte. Vrijwilligers van het Rode Kruis gaan langs bij kwetsbare ouderen. Ook verzorgingshuizen nemen extra maatregelen om de bewoners koel te houden, zoals hier in verzorgingshuis Viattence in het Gelderse Heerde.

Strandpaviljoens dicht in Zeeland

Sommige strandpaviljoens in Zeeland gaan af en toe noodgedwongen dicht om het personeel even rust te gunnen. De combinatie van vakantiedrukte en de hitte wordt de werknemers soms te veel, meldt Omroep Zeeland.

Een van de strandpaviljoens die soms even de deuren sluiten, is de Van Houten strandbar bij Groede. Daar stonden strandgangers gisteren voor een dichte deur. "We kunnen simpelweg niet anders", zegt uitbater Ed de Hoogd. "We hebben te weinig medewerkers om het personeel genoeg rust te gunnen. Sommige van onze medewerkers zijn al wat ouder en zij houden dit niet vol. Dus ik ga liever een dagje dicht dan dat er personeel uitvalt omdat ze het niet meer trekken."

36 tot 37 graden verwacht vandaag

Vanmiddag kan het kwik in het oosten van het land oplopen tot 36, misschien wel 37 graden. Dat is nog geen record. De heetste dag ooit gemeten was 23 augustus 1944. Toen werd het 38,4 graden. Het tropische weer houdt morgen nog aan. Zaterdag trekken enkele regen- en onweersbuien over het land en daarmee wordt de hitte flink getemperd.

Landelijk watertekort

Het neerslagtekort stijgt volgende week mogelijk naar 289 millimeter. Daarmee blijft het droger dan in het recordjaar 1976.

Vanwege de aanhoudende droogte bereiden Rijkswaterstaat en de waterschappen zich voor op een landelijk watertekort. Dat speelt vooral in de hoge zandgronden in het oosten en zuiden van Nederland, want die zijn voor hun water afhankelijk van neerslag. In die gebieden gelden onder meer sproeiverboden met oppervlaktewater.

Waterschappen in het IJsselmeergebied wordt geadviseerd zo min mogelijk water uit het IJsselmeer te onttrekken om het waterpeil op niveau te houden. Bij de Afsluitdijk en Haringvlietsluizen wordt geen water meer doorgelaten naar zee. "En gezien de weer- en afvoerverwachting zijn meer maatregelen niet uit te sluiten", aldus de LCW.

Noodweer in Losser

Het is niet overal de hele tijd droog. Soms valt er plaatselijk neerslag en als het dan regent, regent het ook goed. In het Overijsselse Losser viel gisteravond in een uur tijd net zoveel regen als er normaal in ongeveer een maand. Door het noodweer kwamen veel straten onder water te staan.

Ook in Enschede, De Lutte en Overdinkel viel heel veel regen, meldt RTV Oost. De brandweer moest meerdere keren uitrukken. In een uur tijd viel er zo'n 65 millimeter regen. Dat is volgens NOS-weerman Gerrit Hiemstra "echt veel". Delen van Limburg werden eveneens getroffen door hoosbuien. Ook daar leidde het vele water tot overlast,

Tips in verband met de hitte van het RIVM:

- voldoende drinken;
- draag dunne en beschermende kleding;
- gebruik zonnebrandcrème;
- zoek de schaduw op;
- probeer lichamelijke inspanning 's middags te beperken;
- houd de woning koel;
- let extra op zorgbehoevenden.