Britse brexit-minister Davis stapt op: we geven te veel te snel weg

De Britse brexit-minister David Davis is per direct afgetreden. Hij gelooft niet meer in de strategie die premier May voorstaat. Die leidt volgens hem op zijn best tot een zwakke onderhandelingspositie.

De opstelling van May maakt het voor Groot-Brittannië moeilijk om het met de EU-regels oneens te zijn, heeft Davis na zijn aftreden gezegd. De premier geeft volgens hem te veel te snel weg.

Davis werd in 2016 tot brexit-minister benoemd en was verantwoordelijk voor de onderhandelingen met de Europese Unie. Hij geldt als iemand van de harde lijn. Ook brexit-staatssecretaris Steve Baker is opgestapt. Eerder werd gemeld dat ook staatssecretaris Suella Braverman haar ontslag had ingediend, maar dat bericht is door een woordvoerder van de Britse regering tegenover persbureau Reuters tegengesproken.

Risico

Groot-Brittannië moet de douane-unie en gemeenschappelijke markt verlaten, maar het lijkt er door het nieuwe beleid steeds minder op dat dit gaat gebeuren, schrijft Davis in zijn ontslagbrief. Volgens hem loopt Groot-Brittannië het risico steeds meer concessies te moeten doen aan Brussel en krijgen de Britten niet de controle terug over hun eigen wetten.

Hij schrijft verder dat een minister enthousiast het beleid moet uitdragen, en die rol kan hij naar eigen zeggen niet meer overtuigend vervullen. Davis zegt dat hij zich de afgelopen tijd heeft ingezet voor een werkbaar compromis, maar dat hij dit nu niet meer kan.

May deelt de zienswijze van Davis niet en noemt zijn vertrek jammer.

Vrijdag nog meldde premier May dat de belangrijkste kabinetsleden het na urenlang vergaderen eens waren geworden over hoe de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk eruit moet komen te zien. Binnen het kabinet is maandenlang gediscussieerd over een 'zachte' of een 'harde' brexit. May probeert een tussenweg te kiezen.

Volgens correspondent Tim de Wit is het opstappen van Davis en de twee staatssecretarissen een flinke tik voor premier May en extra zand in de motor. "Vrijdag is er twaalf uur vergaderd door het kabinet en toen werd al rekening gehouden met het opstappen van een of meer ministers, maar toen leek alles uiteindelijk koek en ei."

In een interview met de BBC na zijn aftreden heeft Davis gezegd dat May een goede premier is. Maar volgens Tim de Wit is de positie van May door Davis' vertrek wederom aangetast.

Op de vraag of hij andere ministers oproept om ook op te stappen, zegt Davis dat hij dat niet zal doen. "Ik denk niet dat het goed is om dat te doen. Iedereen kan dat voor zichzelf beslissen."

'Fantastisch' en 'chaos'

Binnen de Conservatieven heerst onvrede over het brexit-voorstel van de premier. Een parlementslid zegt tegen de BBC dat Mays plannen onacceptabel zijn en dat Davis "het juiste heeft gedaan". Een ander conservatief parlementslid noemt het "fantastisch nieuws". Labour-leider Jeremy Corbyn spreekt van chaos.

Davis was namens de Britten hoofdonderhandelaar voor het Britse vertrek en was de gesprekspartner van Michel Barnier, de belangrijkste man aan de kant van de EU. Het is de bedoeling dat de Britten op 29 maart volgend jaar de EU verlaten. Of die onderhandelingen door het vertrek van Davis zullen worden vertraagd, moet blijken.

"Ze zullen in Brussel in elk geval bang zijn voor de positie van premier May in haar eigen land", zegt correspondent Tim de Wit. "De EU-landen vinden het namelijk belangrijk dat ze weten met wie ze onderhandelen."

Correspondent Bert van Slooten in Brussel verwacht dat Europa nu snel duidelijkheid zal krijgen. "De strijd tussen de harde en zachte brexiteers gaat nu echt gespeeld worden. Europa zal nu op korte termijn weten waar het aan toe is. Dan kun je gaan onderhandelen."

Volgende week vindt er in Brussel een reguliere onderhandelingsronde plaats over de brexit. Volgens Van Slooten gaan die onderhandelingen ondanks het vertrek van Davis gewoon door. "Davis gaat dan wel weg, maar het hele brexitteam blijft zitten."

May praat vandaag de parlementsleden van haar eigen partij en daarna het hele parlement bij over de vrijdag overeengekomen brexit-plannen.