Nieuwe getuigen: Molukse kapers De Punt mochten het niet overleven

In het proces over de treinkaping bij De Punt in 1977 hebben zich drie nieuwe getuigen gemeld. Het gaat om voormalige officieren, schrijft de Volkskrant. Volgens de officieren kregen militairen die de gekaapte trein moesten bestormen de opdracht om de Molukse kapers niet gevangen te nemen, maar dood te schieten. Een anonieme oud-marinier verklaarde dit vorig jaar ook al.

Deze oud-marinier was betrokken bij de bestorming van de school in Bovensmilde, die werd bezet tegelijk met de treinkaping. Wat de rol van de drie nieuwe getuigen is geweest is niet duidelijk.

Naar aanleiding van hun verklaringen wil advocaat Liesbeth Zegveld, die nabestaanden van twee doodgeschoten kapers bijstaat, vier commandanten van de bevrijdingsactie onder ede verhoren. Ook wil ze oud-generaal Henk van den Breemen en oud-minister van Justitie Dries van Agt als getuigen oproepen. Van Agt was destijds als minister van Justitie politiek verantwoordelijk voor de bevrijdingsactie.

Volgens de drie nieuwe getuigen zei een commandant meerdere malen dat hij van hogerhand de opdracht had gekregen om ervoor te zorgen dat de kapers geen krijgsgevangenen zouden worden, omdat het "niet de bedoeling was dat de kapers voor de rechtbank zouden verschijnen".

Moreel verwerpelijk

Deze commandant, die toen kapitein der mariniers was, gaf leiding aan de militairen die de bezette basisschool in Bovensmilde moesten bevrijden. De bestorming van de gekaapte trein bij De Punt en de school werd beschouwd als één militaire operatie.

Een van de nieuwe getuigen zegt dat de kapitein het "moreel verwerpelijk" vond om gevangengenomen kapers in de basisschool te executeren en daarom overhandigde hij hen aan justitie. Hij zou daarmee de opdracht hebben genegeerd. Mede hierdoor zou het mogelijk zijn dat er daarom in de trein wel kapers zijn gedood en in de school niet.

"Het waren twee missies met dezelfde opdracht. Als de rechtbank wil ophelderen wat er is gebeurd, dan moet je de commandanten aan de tand voelen", zegt Zegveld in het NOS Radio 1 Journaal. Volgens de advocate van de nabestaanden van de kapers is tijdens het proces te veel de nadruk gelegd op getuigenverklaringen van de militairen die in de trein waren. "Die paar seconden in de trein gaan deze zaak niet ophelderen. De waarheid zit op een hoger niveau."

Dries van Agt

De opdracht dat de kapers het niet mochten overleven, zou van toenmalig minister van Justitie Van Agt zijn gekomen. Eerder zei Van Agt dat hij er geen herinneringen aan heeft. Aan de Volkskrant laat hij nu desgevraagd weten dat dit "onmogelijk", "ondenkbaar" en "uitgesloten" is.

Het ministerie van Defensie heeft nog niet gereageerd op het bericht van de drie nieuwe getuigen. De zaak gaat op 29 mei verder in de rechtbank.

Bekijk ook onze terugblik op de treinkaping: