Een staking van 'bijna alles plat' tot 'veel chauffeurs reden gewoon'

Op dag één van een tweedaagse landelijke streekvervoerstaking lag niet al het vervoer plat. Een aantal bussen in Groningen, Eindhoven, Almere en Schiphol bleef rijden en voor morgen wordt hetzelfde verwacht. In Utrecht reden de bussen nog naar de ziekenhuizen.

De dag wordt door vakbond FNV en werkgeversvereniging VWOW wel compleet anders geïnterpreteerd. "Bijna alles lag plat", zegt FNV-woordvoerder Mariëtte van Dijk. Terwijl Fred Kagie van VWOV juist zegt: "Heel veel buschauffeurs hebben gewoon gereden."

Ook over het aantal stakers verschillen de lezingen sterk. Van alle chauffeurs die vandaag zouden werken, staakte ruim 85 procent, zegt vakbond FNV. Volgens VWOV is dat zo'n 60 procent, met grote regionale verschillen. En er waren "opvallend veel verlofaanvragen" voor vandaag en morgen. "Daaruit maken we op dat mensen zich niet als staker willen registreren en geen kant willen kiezen."

Op de schop

Er werd minder gestaakt dan op 4 januari, maar toch valt het niet mee, zegt Kagie. "In het openbaar vervoer zijn alle lijnen met elkaar verbonden. Als je er één lijn uithaalt, gaat de hele dienstregeling op de schop." De vervoersbedrijven lijden 5,5 tot 6 miljoen euro schade. "Dat doet best pijn."

Werkgevers hebben hun best gedaan om een deal te sluiten, zegt Kagie. "We zijn diep gegaan met een loonsverhoging van 8,3 procent. Die is uiteindelijk afgewezen, wat kan gebeuren, maar pak dan precies die onderwerpen die je wilt toespitsen. In plaats daarvan kwamen er nieuwe voorstellen. We kregen maar een week om daarnaar te kijken."

Zwart op wit in cao

Volgens FNV waren de voorstellen niet nieuw. "Het zou regionaal maatwerk worden, maar in kantines in meerdere regio's hoorden onze leden van managers 'leuk en aardig, maar in de praktijk gaat er natuurlijk niets veranderen'. Daarom hebben onze leden het resultaat van de onderhandelingen weggestemd. We willen de afspraken zwart op wit in een landelijke cao, klaar."

Bij reizigersvereniging Rover kwam vandaag een handjevol klachten binnen. Allemaal van studenten die normaal met hun studenten-ov reizen en nu kosten maken. "Ze vragen ons of ze kosten vergoed kunnen krijgen. Ik denk dat dat heel moeilijk wordt. Maar misschien dat vervoerders coulant zijn, dus we adviseren altijd om het wel te proberen."

Razendsnel naar de wc

De staking duurt nog de hele avond. Morgen wordt er tot 23.00 uur gestaakt. 's Middags organiseert FNV een protestmars in Den Haag. De bonden willen een lagere werkdruk en meer plaspauzes.

Een buschauffeur uit Utrecht die anoniem wil blijven, kan niet wachten totdat er verandering komt. In het kleine chauffeursverblijf aan het einde van twee buslijnen, waar hij soms met vier collega's in zit, vertelt hij: "Als je geluk hebt, heb je na een rit een minuut of 7 à 8. Dan moet je hier razendsnel naar de wc. En als-ie bezet is, moet je het ophouden en door. Daardoor is de sfeer enorm verziekt. Het zijn vaak kleine dingen. Maar die zijn voor ons heel belangrijk."