Krijgen arbeidsgehandicapten straks minder dan het minimumloon?
De Tweede Kamer praat vandaag met staatssecretaris Van Ark over haar plan om arbeidsgehandicapten minder dan het wettelijk minimumloon te betalen. Volgens de bewindsvrouw is dat gemakkelijker voor werkgevers en zijn die daardoor bereid om meer mensen met een beperking aan te nemen.
De vraag is of Van Ark haar voorstel er ongeschonden doorheen krijgt, want er is veel kritiek. Wat zeggen de tegenstanders? En wat is eigenlijk 'loondispensatie'?
Hoe is het nu geregeld?
Werkgevers betalen arbeidsgehandicapten nu nog een volledig minimumloon voor de gewerkte uren. Er wordt niet gekeken naar productiviteit, terwijl deze mensen door hun beperking soms minder snel zijn of minder kunnen dan anderen. Om het 'verlies' te compenseren, kunnen werkgevers loonkostensubsidie krijgen van de gemeente.
Wat gaat er veranderen? (En wat is loondispensatie?)
In het voorstel van staatssecretaris Van Ark verdwijnt de loonkostensubsidie. Werkgevers gaan arbeidsgehandicapten minder dan het minimumloon betalen. Ze kijken wat iemand kan en betalen alleen voor de daadwerkelijke productiviteit van de werknemer.
De werknemers kunnen een bijstandsuitkering aanvragen bij de gemeente (70 procent van het minimumloon) en mogen daarbovenop hun salaris behouden tot ze op het volledige wettelijk minimumloon voor het aantal gewerkte uren zitten. Dat heet 'loondispensatie'.
Dispensatie betekent dat je toestemming krijgt om van de regels af te wijken. In dit geval houdt het in dat mensen met een bijstandsuitkering iets mogen verdienen. Dat mag normaal gesproken niet.
Wat is daarvoor te zeggen?
Voor werkgevers wordt het eenvoudiger. Zij hoeven minder te regelen. Dat maakt het voor hen aantrekkelijker om een werknemer met een beperking in dienst te nemen. En daardoor komen er meer banen voor mensen die nu nog aan de kant staan, is het idee.
Daar komt bij dat jonggehandicapten met een Wajong-uitkering al loondispensatie krijgen. Zij krijgen een salaris dat past bij hun arbeidsproductiviteit en mogen hun inkomen daarmee aanvullen tot het niveau van het minimumloon.
Staatssecretaris Van Ark wil dat dit voor alle werknemers met een beperking gaat gelden. Ze denkt dat het simpeler is als er één regeling is.
Wie zijn er tegen?
Bij een hoorzitting in de Tweede Kamer, vorige week, bleek dat ongeveer iedereen die ermee te maken krijgt bezwaren heeft tegen loondispensatie: van de arbeidsgehandicapten zelf tot de gemeenten die de regels moeten uitvoeren.
Arbeidsgehandicapten zijn bang dat de administratieve regeldruk nu bij hen komt te liggen. Ook wijzen zij erop dat ze door een lager salaris minder aanvullend pensioen opbouwen en dat ze door hun bijstandsuitkering geen recht meer hebben op een WW-uitkering.
Volgens het College voor de Rechten van de Mens worden werknemers met een arbeidsbeperking door het plan van Van Ark straks anders behandeld dan hun collega's, omdat ze minder dan het wettelijk minimumloon kunnen gaan verdienen, en is er dus sprake van discriminatie.
Ook de werkgevers zijn niet 100 procent voor het voorstel van Van Ark. Zij willen een regeling die minder ingewikkeld is, maar dat hoeft niet per se loondispensatie te zijn. Ze zijn gevoelig voor de kritiek die daarop is.
Wordt het plan aangepast?
Dat is niet zeker. De regeringspartijen D66 en ChristenUnie zijn gevoelig voor de kritiek op het voorstel. VVD en CDA blijven het plan in grote lijnen steunen.
Mogelijk verandert Van Ark één onderdeel van het plan, waardoor bijvoorbeeld de opbouw van het aanvullende pensioen verbetert.
