Turken vervroegd naar de stembus: 'Erdogan heeft nog nooit zo hoog ingezet'
De Turkse militaire operatie in het noorden van Syrië is een van de belangrijkste strategische redenen voor president Erdogan om vervroegde verkiezingen uit te schrijven. Volgens correspondent Lucas Waagmeester wordt de missie door de regering neergezet als grote nationale overwinning, die Erdogan erg populair heeft gemaakt onder Turkse nationalisten. "En dat is vaak de sleutel tot verkiezingswinst in Turkije."
Vanmiddag maakte de Turkse president bekend dat er op 24 juni verkiezingen zijn voor een nieuw parlement en een nieuwe president. Oorspronkelijk stonden de verkiezingen gepland in november 2019. Volgens Erdogan is vervroeging nodig om sneller te kunnen overschakelen naar een nieuw politiek systeem, dat hem meer macht geeft. Over die grondwetswijziging werd vorig jaar een referendum gehouden, dat Erdogan nipt won.
Donkergrijze vooruitzichten
Maar volgens Waagmeester spelen er meer factoren een rol bij het besluit om de verkiezingen naar voren te halen. Naast de operatie in Noord-Syrië draait de Turkse economie stroef. "En ook de vooruitzichten zijn donkergrijs. De Turkse munt, de lira, zakt elke maand verder weg en wachten tot november 2019 is voor de regeringspartij AKP een te groot risico." De kans dat Erdogan wordt afgerekend op de zwakke economie is volgens de correspondent nu veel kleiner dan over anderhalf jaar, als de economie er mogelijk nog veel slechter voor staat.
Er zijn ook politieke motieven voor de vervroegde verkiezingen, zegt Waagmeester. "De oppositie ligt op dit moment in de hoek en is hopeloos verdeeld. In Turkije vormt zich op dit moment een nieuwe nationalistische oppositiebeweging waar veel van wordt verwacht, maar die partij is nog niet echt op kracht en juni komt voor die partij veel te vroeg. Dus dat probleem heeft Erdogan nu kaltgestellt."
Daarnaast kan deze jonge beweging niet door een deur met de Koerdische partij. "En daartussenin zwalkt nog de kemalistische partij, de oude republikeinse machtspartij die hard op zoek is naar een koers. Dus van de hele oppositie heeft Erdogan niet veel te vrezen."
'Verliezen geen optie'
Erdogan heeft nog nooit zo hoog ingezet, zegt Waagmeester. "Hij móet deze verkiezingen winnen, verliezen is voor hem geen optie. Hier draait die hele grondwetswijziging om: dat hij de uitvoerende macht in handen houdt en verkiesbaar is voor nog eens twee termijnen van vijf jaar."
De komende verkiezingscampagne zal Erdogan dan ook zijn hele trukendoos gebruiken, verwacht de correspondent. "We hebben vorig jaar bij het referendum gezien hoe de oppositie werd geïntimideerd. Ook nu zal de trukendoos helemaal opengaan. Het worden, denk ik, heel gespannen en heel hete maanden in Turkije."
