'Waggelen is voor de designerkat zelf niet schattig'
Een kale kat die snel verbrandt in de zon en slecht kan jagen door zijn korte beentjes. De bambino sphynx is volgens Stichting Dier&Recht een designerkat die lijdt onder zijn "extreme uiterlijk". Dat is verboden, maar ze worden volgens de stichting nog steeds gefokt.
De regels voor het fokken van huisdieren zijn sinds juli 2014 aangescherpt. De fokker moet zich inzetten om schadelijke, uiterlijke kenmerken of erfelijke afwijkingen te voorkomen.
"Maar de overheid doet er niets tegen", zegt dierenarts Kelly Kessen van Dier&Recht. De dierenrechtenorganisatie biedt de Tweede Kamer daarom een petitie aan, die 15.000 keer is ondertekend.
Korte pootjes
Designerkatten zijn door mensen gemaakte combinaties van meerdere rassen. Ze hebben uiterlijke kenmerken die liefhebbers mooi vinden, maar die voor het dier juist nadelig zijn, zegt Kessen in het NPO Radio 1-programma Dit is de Nacht. "De bambino sphynx is gecombineerd met een munchkin, die korte pootjes heeft. Daardoor waggelt hij heel schattig, maar voor de kat zelf is het niet leuk."
- bambino sphynx
De bambino sphynx heeft zeer korte pootjes - Dier&Recht
Een napoleon fold heeft door zijn korte snuit snel ademhalinsgproblemen - Dier&Recht
Een foldex heeft ook een extreem korte snuit
Als gevolg hiervan heeft de bambino sphynx moeite met jagen. Het dier heeft vrijwel geen vacht en moet uit de zon blijven om niet te verbranden. Andere creaties als de foldex en napoleon fold kunnen moeilijk ademen door hun korte snuit. Het aantal designerkatten in Nederland is onbekend. Dat komt mede doordat er geen vaste definitie voor is.
De beroepsorganisatie voor dierenartsen, KNMvD, waarschuwde eind vorig jaar dat de wetgeving voor dit soort problemen met fokken onvoldoende effect heeft. Die oproep gold ook voor de gezondheidsproblemen door het fokken van rashonden en raskatten.
'Lastig te handhaven'
TV-consumentenprogramma Radar maakte in december een reportage over het fenomeen designerkatten. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, en de RIVM zeiden toen dat de nieuwe wet moeilijk te handhaven is. Het zou juridisch lastig aan te tonen zijn dat een fokker alles heeft gedaan om erfelijke problemen of schadelijke kenmerken te voorkomen.
Volgens de overheid wordt gewerkt aan een lijst met criteria om de wet te toetsen. Hoog tijd, vindt hoogleraar fokkerij Martien Groenen (WUR). "Bij een aantal voorbeelden is vrij makkelijk te zien dat het welzijn van het dier is benadeeld." Zoals wanneer een kat door erfelijke ziekten kampt met gezondheidsproblemen.
'Niet altijd zwart-wit'
Maar in sommige gevallen is de grens vaag tussen wat wel of niet door beugel kan. De een kan zeggen: korte pootjes zijn niet erg, omdat mijn kat niet hoeft te jagen. De ander: het is zielig want hij kan niet meer zijn natuurlijke gedrag vertonen.
"Daar wordt door verschillende groepen anders tegenaan gekeken", weet Groenen. "Het zal dus niet altijd een zwart-witscenario zijn, maar voor extreme scenario's zijn wel richtlijnen vast te leggen."
