Facebookbaas Zuckerberg zegt sorry en dat is niet voor het eerst
"Dit is niet hoe dingen horen te gaan, ik hoop dat jullie dat begrijpen", schrijft Mark Zuckerberg. "Ik bied mijn excuses aan voor alle schade." Zuckerberg gaat diep door het stof voor problemen die een website van zijn hand heeft veroorzaakt. Dat er zoveel ophef zou komen, had hij niet verwacht. Weet hij veel: hij is pas 19.
Het is 2003 en Facebook bestaat nog niet. Tijdens een zondagavond aan de Harvard-universiteit haalt student Zuckerberg zijn website 'FaceMash', waar studenten elkaar op hun uiterlijk kunnen beoordelen, uit de lucht. In de paar uur dat de site online was is er ruim 22.000 keer gestemd op profielfoto's van studenten, die Zuckerberg van websites van studentenverenigingen had gehaald.
Ik zie in hoe mijn intenties verkeerd kunnen zijn begrepen
Studenten zijn boos: ze voelen zich aangetast in hun privacy. Bovendien heeft Zuckerberg universiteitsregels overtreden: Harvard beschuldigt hem van auteursrechtinbreuk, privacyschending en zelfs hacken, omdat hij de foto's op ongeoorloofde wijze heeft gekregen. Schorsing dreigt. Maar Zuckerberg zegt sorry, en komt er mee weg.
"Ik zie in hoe mijn intenties verkeerd kunnen zijn begrepen", schrijft Zuckerberg volgens de universiteitskrant over de kwestie. Het is de eerste keer dat hij zich genoodzaakt voelt om in het openbaar excuses aan te bieden - maar zeker niet de laatste.
Nu zijn we vijftien jaar verder en moet Zuckerberg - inmiddels topman van een beursgenoteerd miljardenbedrijf en ook multimiljardair - in het Amerikaanse Congres verantwoording afleggen over het misbruik van data van Facebook-gebruikers door Cambridge Analytica.
Het was mijn fout, en het spijt me
Het is de verklaring die Zuckerberg morgen, tijdens de tweede dag van de hoorzittingen, zal voorlezen. Deze is gisteren al gepubliceerd. Maar ongetwijfeld gaat hij vandaag dezelfde boodschap afgeven. "Het was mijn fout en het spijt me", is daarin te lezen. Ook vorige week, tijdens een vraaggesprek met journalisten, bood Zuckerberg zijn excuses aan.
Geen uitzonderingen
De excuses in 2003 en dit jaar zijn geen uitzonderingen. Zo schrijft Zuckerberg in 2006, tijdens het eerste privacyschandaal van Facebook: "Dit was een grote fout aan onze kant en het spijt me."
We hebben dit echt verpest.
Het gaat om de introductie van de News Feed, die veel ophef veroorzaakt: informatie die eerst alleen te zien was als je naar iemands profiel navigeerde, is nu opeens in een overzicht te zien. Nu is dat vanzelfsprekend, maar toen was het voor veel mensen een verrassing. "We hebben dit echt verpest", geeft Zuckerberg toe.
Toen Facebook voor het eerst gepersonaliseerde advertenties inzette, tot onvrede van gebruikers: "We hebben het slecht gedaan. Ik bied hier mijn excuses voor aan." Een paar jaar later, toen adverteerders data van gebruikers bleken te kunnen zien: "Soms handelen we te snel. We zullen actie ondernemen na recente bezwaren."
Ik ben de eerste om toe te geven dat we een aantal fouten hebben gemaakt
En nog iets later, toen Facebook op de vingers getikt door de Federal Trade Commission, vanwege een aanpassing van de privacyregels: "Ik ben de eerste om toe te geven dat we een aantal fouten hebben gemaakt."
Gaat heen en maak fouten
Dat Facebook zo vaak excuses moest aanbieden, is wellicht niet verwonderlijk. Het mantra van het bedrijf was lange tijd: move fast and break things. Het idee: maak iets moois en als er onderweg iets stuk gaat - ach, kan gebeuren.
Daar is Facebook al in 2014 van teruggekomen, maar nog geen twee jaar geleden verklaarde een hoge Facebook-medewerker nog dat het bij elkaar brengen van mensen goed is, en de rest bijzaak. "Misschien dat iemand sterft door een terroristische aanslag die via onze tools is gecoördineerd", zo schreef de medewerker volgens de Amerikaanse nieuwssite Buzzfeed in een interne memo. "Maar alles wat ervoor zorgt dat we mensen kunnen verbinden, is uiteindelijk goed", schrijft hij.
Ook Zuckerberg zelf is volgens diverse berichten lange tijd een techno-optimist geweest. Maar volgens het Amerikaanse techtijdschrift Wired is dat in de loop van 2017 veranderd. Inmiddels zou hij doorhebben dat zijn creatie, Facebook, ook ten kwade kan worden gebruikt. Buitenlandse overheden en valse profeten kunnen het platform bijvoorbeeld gebruiken om misinformatie te verspreiden.
Dat plaatst Zuckerbergs excuses in een ander daglicht. Bovendien is de kans groot dat de Facebook-topman minder makkelijk wegkomt met excuses dan in de afgelopen 15 jaar. Want dit keer moet de Harvard-alumnus zich niet verantwoorden tegenover boze collegastudenten, woedende gebruikers of zelfs een geagiteerde Federal trade Commission, maar tegenover gehaaide politici.
