OPCW stelt onderzoek in naar mogelijke gifgasaanval Douma

De Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) opent een onderzoek naar de aanval van zaterdag in het Syrische Douma. Daarbij is volgens activisten en medische hulporganisaties gifgas gebruikt.

Bij de aanval kwamen volgens berichten uit het gebied zeker veertig mensen om het leven, sommige bronnen hebben het over meer dan zeventig doden.

De OPCW maakt zich "ernstig zorgen" over de berichten, schrijft de organisatie in een verklaring. De in Den Haag gevestigde organisatie wil spreken met getuigen en slachtoffers en probeert proefmonsters in handen te krijgen.

De OPCW deed vorig jaar ook onderzoek naar de aanval in Khan Sheikhoun, in de Syrische provincie Idlib. De organisatie concludeerde dat bij die aanval, begin april 2017, sarin is gebruikt tegen de bevolking. Er vielen in Khan Sheikhoun zo'n honderd doden.

Frankrijk en VS overtuigd

President Macron en president Trump hebben in een telefoongesprek afgesproken dat ze de reactie op de gifgasaanval in Syrië met elkaar zullen afstemmen. De twee presidenten zijn het erover eens dat zaterdag chemische wapens zijn gebruikt bij een aanval op Douma bij Damascus, dat in handen is van rebellen.

Het kantoor van president Macron maakte vanochtend bekend dat er contact was geweest met Trump over Syrië. Ze spraken af dat ze zullen samenwerken om erachter te komen wie voor de gifgasaanval verantwoordelijk is. Macron en Trump willen precies in kaart brengen welke partijen verantwoordelijkheid dragen voor de gebeurtenissen in Syrië.

De twee leiders hebben hun inlichtingendiensten opdracht gegeven tot nauwe samenwerking in de komende dagen. De informatie die ze hebben, zullen ze delen. Frankrijk en de Verenigde Staten willen ook samen optrekken in de VN-Veiligheidsraad, die de gifgasaanval vandaag bespreekt.

Syrië en Rusland ontkennen

Rusland noemt de beschuldigingen van een gifgasaanval een provocatie. Minister Lavrov van Buitenlandse Zaken zegt dat het Russische leger de plek heeft bezocht en geen sporen heeft gevonden van chemische wapens. Syrië ontkent chemische wapens te hebben ingezet.

Midden-Oosten-expert Joost Hiltermann van de International Crisis Group zei gisteravond in Nieuwsuur dat de beelden sterk duiden op het gebruik van gifgas. "Hier is geen bom gevallen. Alles staat nog, maar je ziet wel dode mensen. Dus waar zijn die mensen aan gestorven? De enige logische uitleg is gifgas."

Hiltermann acht het "zeer onwaarschijnlijk" dat de rebellengroepering in Douma de wapens heeft ingezet. Terreurgroep IS is de enige rebellengroep die in het verleden gifgas heeft ingezet, maar die zit niet in Douma. Hiltermann benadrukt dat president Assad in het verleden geregeld chemische wapens heeft ingezet.

Wat is gifgas eigenlijk? Wanneer is het voor eerst ingezet? NOS op 3 maakte er vorig jaar, na de gifgasaanval in het Syrische Khan Sheikhoun, deze video over.

President Trump reageerde gisteren fel op de aanval in Douma. Op Twitter noemde hij president Assad een beest en hij schreef dat Assad er een hoge prijs voor zal betalen. De aanval op Douma, nabij Damascus, heeft aan zeker 40 mensen het leven gekost. Douma werd bestookt tijdens een nieuw offensief tegen rebellen, nadat een bestand op niets was uitgelopen.

De Amerikaanse senator John McCain legt een verband tussen de Amerikaanse passiviteit in Syrië en de gifgasaanval. McCain zei dat Trump vorig jaar met een raketaanval op een Syrische luchtmachtbasis wel een krachtig antwoord had op een gifgasaanval in de provincie Idlib. Daar vielen toen ook tientallen doden. Hij riep Trump op dat nu weer te doen.

Trumps adviseur voor de binnenlandse veiligheid Thomas Bossert wijst op de timing van de Syrische gifgasaanval: bijna een jaar na de Amerikaanse aanval op de luchtmachtbasis.

De Europese Unie reageerde gisteren via buitenlandcoördinator Federica Mogherini. Haar woordvoerder verklaarde dat de aanwijzingen wijzen op een nieuwe aanval met chemische wapens door het bewind van Assad.