Marokkaanse Nederlander opgepakt en urenlang verhoord in Tanger

• Willemijn de Koning

  correspondent Marokko

De politie in Tanger heeft de Marokkaanse Nederlander Mahmoud El Hajaji opgepakt omdat hij "verdachte boeken" bij zich had. Hij werd vrijdagavond gearresteerd en gisterochtend na een verhoor van zeven uur vrijgelaten. El Hajaji is ondervraagd over betrokkenheid bij de protestbeweging Hirak, die strijdt voor verbetering van de leefomstandigheden in de Rif-regio in het noorden van Marokko.

El Hajaji was op terugreis naar Europa via Tanger. In het verhoor bleek dat het helemaal niet om verdachte boeken ging. De politie vroeg hem naar zijn berichten op Facebook over de protestbeweging Hirak en over zijn relatie met activisten, schreef hij op Facebook.

Marokkanen uit de Rif en daarbuiten demonstreren sinds oktober 2016 voor meer werkgelegenheid, betere gezondheidszorg en onderwijs en aanpak van de corruptie in hun regio. Ook veel Marokkaanse Nederlanders steunen de Hirak op sociale media. Een aantal van hen ging vorige zomer naar Marokko om daar mee te doen aan betogingen.

Angst

Sinds mei vorig jaar zijn zo'n duizend betogers opgepakt. Van hen zitten er tussen de 300 en 400 nog vast. Mensen van buiten Marokko die een link hebben met de Hirak, ook al is dat maar één Facebook-bericht, durven zich nauwelijks meer op Marokkaanse bodem te begeven. El Hajaji is voor zover bekend de eerste Marokkaanse Nederlander die buiten de grote protesten om in verband met de Hirak is opgepakt.

In mei vorig jaar deed het bericht de ronde dat er een zwarte lijst is met de namen van zo'n honderd Marokkanen in Europa die worden aangehouden zodra ze in Marokko zijn. De Marokkaanse ambassadeur in Den Haag sprak dat tegen, maar in januari zei het Openbaar Ministerie in Marokko dat er arrestatiebevelen zijn uitgevaardigd tegen vier Marokkaanse Nederlanders.

RifAlert

"De angst zit er goed in", zegt Fouad el Haji van RifAlert, een organisatie die solidair is met de Hirak en die de invloed van Marokko op Marokkaanse Nederlanders in de gaten houdt.

El Hajaji werd sinds de start van de Hirak in Nederland met rust gelaten. Dat was anders toen hij de afgelopen week na een bezoek aan zijn zieke vader in Marokko terug wilde naar Nederland. "Zo werkt Marokko altijd. Het lijkt wel alsof ze denken dat als diegene binnen is, ze hem toch wel kunnen pakken", zegt El Haji van RifAlert.

Het verhoor door de politie in Tanger ging over de Berber-stichting waarvan El Hajaji lid is, over zijn Facebook-berichten over de Hirak en vooral over Marokkaanse activisten in de Rif, in Nederland en in België.

Bedreigingen

Zo werd hij ondervraagd over Imad el Attabi, die erg actief was in de Arabische lente in Marokko en die na bedreigingen door de politie in 2013 naar Nederland vluchtte. Ook vroeg de politie naar zijn relatie met de leider van de Hirak, Nasser Zefzafi.

El Hajaji is naar eigen zeggen met respect behandeld. "Maar intussen gingen agenten naar zijn vader in Al Hoceima om hem te vertellen dat zijn zoon was opgepakt. Pure intimidatie", zegt El Haji.

EU-lidstaten

Na het voorval is RifAlert ervan overtuigd dat Marokko een lijst heeft met Marokkaanse Europeanen die worden opgepakt zodra ze in Marokko zijn. "Het is aan de EU en de EU-lidstaten om daartegen op te treden", vindt de organisatie.