Wanorde in Witte Huis: 'Hopester' weg, 'minister van Alles' onder vuur
Het waren twee van Trumps meest vertrouwde en belangrijkste adviseurs: Hope Hicks (29) en Jared Kushner (37). Eerstgenoemde stapt op en de ander mag niet meer bij staatsgeheimen. Er lijkt geen einde te komen aan de neerwaartse spiraal van instabiliteit in het Witte Huis.
Hope Hicks is al de vierde Witte Huis-perschef die vertrekt onder Trump. Topadviseur Jared Kushner wordt beschuldigd van belangenverstrengeling en verloor dinsdag toegang tot de meest gevoelige informatie van de VS.
Blijft Kushner aan of niet? Dat is volgens VS-deskundige Koen Petersen nu de grote vraag. En dat kan de president niet gebruiken. "Trump heeft al veel mensen verloren, terwijl zijn presidentschap juist behoefte heeft aan meer stabiliteit."
Meer dan een derde van al het Witte Huispersoneel is het afgelopen jaar opgestapt, dan wel ontslagen.
Elke afzwaaiende minister, topadviseur of stafchef betekent weer een lang inwerktraject voor de opvolger. Het lijkt haast alsof Trump amper toekomt aan het bereiken van zijn politieke doelen. Maar die schijn bedriegt volgens Petersen, die onder meer een boek schreef over de verkiezingsstrijd in 2016.
'De poortwachter'
Wie zijn die twee hoofdrolspelers? Hicks wordt dus gezien als een van Trumps trouwste bondgenoten. "Een van de weinigen die de grillen en nukken van Trump goed begreep en naar wie de president ook luisterde", zegt correspondent Arjen van der Horst in het NOS Radio 1 Journaal.
Hopester, zoals Trump haar soms liefkozend aansprak, was er sinds het begin van de verkiezingscampagne bij. Afgelopen zomer werd ze perschef en volgens Van der Horst is ze sindsdien min of meer een poortwachter. "Ze bepaalde welke journalisten toegang kregen tot de president. En ook welke verhalen Trump onder ogen kreeg, in die positie had ze veel invloed op hem."
Hicks heeft weleens "leugentjes om bestwil" verteld voor de president, zei ze tijdens een negen uur durend verhoor in het FBI-onderzoek naar Rusland-inmenging tijdens de verkiezingen. Maar dat heeft, zowel op de presidentsverkiezingen als op haar besluit om te vertrekken, geen invloed gehad, zegt Hicks.
Het aanstaande vertrek van de perschef is volgens Van der Horst tekenend voor "het enorme verloop" in het Witte Huis. "Meer dan een derde van al het personeel is het afgelopen jaar opgestapt, dan wel ontslagen."
'De minister van Alles'
Ook Trumps schoonzoon Kushner staat nu dus onder druk. De topadviseur maakte zich volgens The Washington Post kwetsbaar voor buitenlandse beïnvloeding door betrokkenheid bij de financiering van een wolkenkrabber in New York. Ook zou zijn familiebedrijf ruim een half miljard dollar hebben geleend van twee bedrijven, waar Kushner ontmoetingen mee had in het Witte Huis.
"De advocaat van Kushner zegt dat er niets aan de hand is", legt Van der Horst uit. "Maar het is natuurlijk voer voor critici van Trump en Kushner. Die maken zich al langer zorgen over belangenverstrengeling tussen de overheid en hun bedrijven."
Vanwege zijn enorme portefeuille wordt Kushner door zijn critici ook wel "minister van Alles" genoemd. Hij moet een einde maken aan de heroïne-epidemie, het overheidsapparaat hervormen én vrede stichten in het Midden-Oosten.
Hij voert als diplomaat gesprekken met vertegenwoordigers van China en Mexico, maar ook met bedrijven. "Daar zitten ook partijen bij die zakenbelangen hebben met zijn familiebedrijf. Zo heeft Kushner in ieder geval de schijn van belangenverstrengeling tegen zich."
Zowel Kushner als Hicks komt uit het New Yorkse zakenleven. Ze hadden voor hun aanstelling amper politieke ervaring, en dat kan volgens Petersen een grote rol hebben gespeeld. "Politiek is een hard bedrijf en is 24 uur per dag, zeven dagen per week een aanslag op je privéleven. Daar moet je een bepaalde ervaring voor hebben als je mee wilt gaan."
Liever succesvolle zakenmensen dan politici, dat was Trumps filosofie bij het invullen van topfuncties in zijn regering. Inmiddels is volgens Petersen gebleken dat dit niet altijd goed uitpakt. "De enorme doorstroom bewijst dat de aangestelde mensen niet altijd een goede match waren."
Het vertrek van Hicks en de ophef over Kushner; het gaat opnieuw over de wanorde in het Witte Huis. Volgens Petersen moeten we echter niet vergeten dat Trump wel het nodige heeft bereikt. Hij noemt het schrappen van veel strenge regels voor het bedrijfsleven en het levenslang benoemen van veel conservatieve rechters.
Chaos als strategie?
"Er worden steeds meer illegalen uitgezet, over het handelsversdrag NAFTA wordt heronderhandeld", somt Petersen op. "Slechts een paar voorbeelden van wat Trump had beloofd én levert aan de mensen die op hem hebben gestemd." Dat krijgt volgens hem veel minder aandacht dan het verloop in de West Wing.
De chaos daar kan volgens Petersen ook juist een afleidende strategie zijn. "Trump heeft aangekondigd dat hij in 2020 weer meedoet aan de race om het presidentschap. Hij kan zijn kiezers dan heel wat vertellen."
