'Buitenlandse onderhandelingen kostten Kushner toegang staatsgeheimen'

• Job Boonstra

  Bureau Washington

Een schimmige zakendeal over een wolkenkrabber en een zoektocht naar buitenlands geld om het gebouw te kunnen betalen. Dat zijn de redenen dat Jared Kushner, topadviseur en schoonzoon van Trump, niet langer bij Amerika's meest gevoelige informatie mag.

Kushner, die een van de invloedrijkste rollen in het Witte Huis vervult, maakte al sinds het begin van de regering-Trump gebruik van een tijdelijke security clearance. Net als veel andere medewerkers had hij nog geen definitieve clearance gekregen, in afwachting van de afronding van het antecedentenonderzoek dat standaard door de FBI wordt uitgevoerd. De uitslag van die onderzoeken wordt niet openbaar gemaakt, maar eerder deze week besloot Trumps stafchef John Kelly Kushner te ontdoen van de hoogste classificering.

Volgens de Washington Post maakte Kushner zich kwetsbaar voor buitenlandse beïnvloeding toen hij betrokken was bij onderhandelingen over de financiering van de wolkenkrabber in New York, 666 Fifth Avenue. Dat deed hij voor de inauguratie van Trump, toen hij een belangrijke rol speelde in het samenstellen van een nieuwe regering.

Ten minste vier landen (China, Mexico, Israël en de Verenigde Arabische Emiraten) hebben actief gezocht naar manieren om Kushner te manipuleren. Niet duidelijk is of deze landen Kushner ook daadwerkelijk hebben geprobeerd te beïnvloeden. Voor stafchef Kelly is het echter genoeg om Kushner de toegang tot de meest gevoelige staatsgeheimen te ontzeggen.

666 Fifth Avenue

Een van de drukmiddelen die Kushner kwetsbaar maken, is 666 Fifth Avenue in New York. De 147 meter hoge toren vlakbij Central Park werd in 2007 gekocht door het familiebedrijf van de Kushners, Kushner Properties. Met een aankoopbedrag van 1,8 miljard dollar werd het daarmee het duurste gebouw in Manhattan. Maar na de financiële crisis van 2008 werd het moeilijk om winst te maken met de verhuur en tot vorig jaar stond zelfs een kwart van het pand leeg. Daar komt bij dat Kushner Properties een schuld van 1,2 miljard euro heeft om de toren in de eerste plaats te kunnen bekostigen, een bedrag dat het bedrijf volgend jaar moet aflossen.

Nog voordat Trump beëdigd was, voerde Kushner daarom onderhandelingen met een Chinese verzekeringsmaatschappij en met de investeringsmaatschappij van de voormalige minister van Financiën van Qatar. Veel van de contacten die hij had met buitenlandse overheden openbaarde hij niet aan de FBI en de nationale veiligheidscoördinator. Hierdoor is Kushner kwetsbaar, want landen als China kunnen die informatie gebruiken om hem te beïnvloeden. Maar Kushner kan ook zijn toegang tot de president van Amerika in de strijd gooien om de deal nog aantrekkelijker te maken voor buitenlandse investeerders.

Naïef

Eerder werd bekend dat tientallen Witte Huis-medewerkers onder wie Kushner toegang hadden tot geheime informatie zonder een permanente security clearance. Veel topambtenaren in het Witte Huis zijn al langere tijd erg sceptisch over de schoonzoon van Trump. Volgens de Washington Post waren ze bang dat Kushner naïef is en bespeeld werd. Zijn onervarenheid binnen de overheid en de hoge schulden van het bedrijf van zijn familie werden al vanaf het begin van het presidentschap gezien als kwetsbare punten om hem te beïnvloeden.

Het feit dat juist landen als Israël en de VAE de mogelijkheid onderzochten om Kushner te kunnen beïnvloeden is extra pijnlijk voor Kushner. Trump heeft hem persoonlijk de taak gegeven voor vrede in het Midden-Oosten te zorgen. Toegang tot de meest gevoelige overheidsinformatie is daarvoor essentieel. Ook zal moeten blijken of hij zijn nieuwe, lagere status wel kan behouden.

Vorige week vrijdag zei Trump dat het aan zijn stafchef was om te bepalen of Kushner ook die status wel kan behouden. In Washington heeft Trumps schoonzoon en vertrouweling de bijnaam Secretary of Everything (naar diens uitzonderlijk grote takenpakket). Het feit dat hij niet meer bij Top Secret-informatie kan, is een grote handicap. Als topadviseur werken in het Witte Huis zonder security clearance is vrijwel onmogelijk.