De zuinigen (en Nederland) liggen dwars op EU-top
Bij de Europese top van vandaag in Brussel gaat het vooral om de centen. Het gevecht om de Europese poen is begonnen. Nu de Britten vertrekken en er een nieuwe begroting gemaakt moet worden, vinden de eerste schermutselingen plaats.
Nederland behoort tot de zogeheten zuinige vier landen - The Frugal Four - samen met Oostenrijk, Zweden en Denemarken. Landen die vinden dat de begroting niet verhoogd moet worden en dat nieuwe uitgaven prima zijn, maar dat er dan wel eerst bezuinigingen moeten komen.
Gisteravond werd al een voorschot genomen op de besprekingen van vandaag, tijdens een diner bij de Belgische premier Michel. Aan tafel zat bijna de helft van de EU-leiders, waaronder de Duitse bondskanselier Merkel en de Franse president Macron. Premier Rutte wilde aanvankelijk niet komen, maar toen hij zich realiseerde dat tijdens het diner alle belangrijke onderwerpen aan de orde zouden komen, besloot hij alsnog naar Brussel af te reizen.
Potten met geld
Voor Nederland staat er dan ook het een en ander op het spel. Om te beginnen wil Nederland dat de landbouwuitgaven gemoderniseerd worden. Minder geld naar de boeren en vooral minder inkomensondersteuning. Het geld dat wel naar de agrarische sector gaat, moet worden gebruikt voor klimaatvriendelijke projecten. En Nederland wil dat rijke landen geen gebruik meer maken van zogeheten cohesiefondsen. Potten met geld speciaal voor arme EU-landen waar ook regio's als Groningen, de Flevopolder en Brabant gebruik van maken.
Bekijk hier hoe het zit met de EU-begroting:
De Nederlandse leus is: een kleine EU betekent een kleinere begroting. En waarom moet Nederland betalen voor het vertrek van de Britten? Maar in Brussel wordt er fijntjes op gewezen dat Nederland ook 'ja' heeft gezegd tegen nieuwe uitgaven. Ons land wil betere bescherming van de buitengrenzen en meer veiligheid. Frans Timmermans zei daarover deze week: "Je moet niet beginnen met de vraag wat het kost. Je moet kijken naar wat je wilt dat de EU doet. En pas dan kijk je naar: wat mag het kosten."
Menukaart van de Commissie
De Duitse bondskanselier Angela Merkel rekende gisteren tijdens een debat in de Bondsdag voor dat de EU meer dan 14.000 kilometer aan buitengrens heeft en dat die grenzen beschermd moeten worden. Dat kost geld, aldus Merkel.
Op tafel ligt vandaag een menukaart van de Europese Commissie, oftewel een stuk met keuzemogelijkheden. De regeringsleiders mogen kiezen wat ze willen. Wat betreft de baas van de Europese Commissie, Jean-Claude Juncker, is het helder. Hij wil dat de begroting omhoog gaat. Bovendien wil de Commissie dat er snel een akkoord komt. Nederland heeft niet zoveel haast. Wat het kabinet betreft is er nog voldoende tijd, want de Britten zijn de Unie nog niet uit en de nieuwe begroting gaat pas over een paar jaar in.
Herverdeling Europees Parlement
Het andere onderwerp op deze informele top, zonder de Britten, gaat ook over de EU na de brexit. Door het vertrek van de Britten komen er zetels vrij in het Europese parlement en die moeten worden herverdeeld. Nederland wil eigenlijk dat alle Britse zetels verdwijnen, maar krijgt in de huidige voorstellen drie extra zetels, omdat ons land sinds de vorige verkiezingen meer inwoners heeft gekregen. Daarmee zouden we in totaal 29 Europarlementariërs krijgen.
Verder bespreken de leiders de heikele kwestie wie na de Europese verkiezingen de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie kiest. Het Europees Parlement wil zelf de opvolger van Juncker kiezen, maar steeds meer regeringsleiders willen een vinger in de pap bij de benoeming van een van de belangrijkste posten in Brussel.
Meer weten over Europa van binnenuit en van buitenaf? Schrijf je dan hier in voor de wekelijkse nieuwsbrief Brussel Inside, waarin de Europa-correspondenten van de NOS scherpe opinies, hardnekkige geruchten en meeslepende reportages hebben verzameld. De nieuwsbrief verschijnt iedere zondagochtend.