Politiebond: recherche zwaar overbelast, Nederland wordt 'narcostaat'
De recherche is zwaar overbelast en kan maar een fractie van het werk aan. Het gevolg: criminelen blijven ongemoeid. Dat staat in een rapport van de Nederlandse Politiebond (NPB) dat vandaag naar de Tweede Kamer wordt gestuurd.
De vakbond heeft het afgelopen jaar gesprekken gehouden met bijna vierhonderd rechercheurs. Die constateren een veelvoud aan problemen en vinden dat er bitter weinig gebeurt om de opsporing te verbeteren.
Vier van de vijf zaken blijven liggen
De rechercheurs schatten dat ze maar een op de vijf zaken kunnen oppakken. De rest blijft liggen. Ze zijn vooral druk met liquidaties, overvallen en geweldsmisdrijven. Eigen onderzoek naar andere vormen van criminaliteit, zoals fraude, blijft grotendeels uit.
Ondertussen ontwikkelen criminelen zich tot rijke ondernemers met belangen in de horeca, de middenstand en op de huizenmarkt. Nederland is volgens de politiemensen uitgegroeid tot een "narcostaat", waar drugshandel welig tiert en de meeste criminele groepen met rust worden gelaten.
'Van de plank'
Volgens de Amsterdamse politiechef Pieter-Jaap Aalbersberg vallen er inderdaad zaken "van de plank", zo zei hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Dat gaat dan niet alleen om grote politiezaken, maar ook om de kleine criminaliteit. Dat zien we in Amsterdam, in Brabant. Dus niet op één plaats in Nederland."
Dat Nederland uitgroeit tot een "narcostaat", wil Aalbersberg niet beamen. "We zien op alle vlakken die parallelle economie komen. Ondermijning gebeurt op alle vlakken. In de straat, andere verdienmodellen. Want rond die drugsmarkt zit een hele keten. Maar ik geef ook toe: aan de bovenkant, in de internationale georganiseerde criminaliteit, ontbreekt het aan capaciteit bij de politie."
Ik heb de laatste 25 jaar kleine dealers zien doorgroeien tot grote ondernemers met goede contacten in de politiek en tot zogenaamde gerespecteerde beleggers.
Gebrek aan capaciteit is de rode draad in het verhaal van de rechercheurs, die zijn gebundeld in het rapport 'Noodkreet recherche!'. Maar een op de drie aanvragen voor bijvoorbeeld observatieteams of digitale experts kan in behandeling worden genomen. Daardoor duren onderzoeken onnodig lang of worden ze gestaakt. Ook de forensische opsporing kan de vele verzoeken volgens het rapport niet meer aan.
Zedenrechercheurs zijn overbelast omdat ze veel extra werk hebben gekregen op het gebied van mensenhandel, kinderporno en wraakporno. Volgens de NPB is seksueel misbruik een onderschat maatschappelijk probleem.
Ook is het aantal misdrijven waarbij ouderen slachtoffer worden enorm gestegen en krijgen bijvoorbeeld babbeltrucs te weinig aandacht, zeggen de ondervraagde rechercheurs.
Oudere mensen zijn vaak de dupe van misdrijven. Dat heeft zo’n grote impact, als de familiejuwelen weg zijn. Er is nauwelijks tijd om dit op te pakken. Het is eigenlijk schandalig.
Verder loopt samenwerking met bijvoorbeeld de reclassering, jeugdzorg, gemeenten en de Belastingdienst regelmatig spaak, werkt de politie nog altijd met verouderde ict en hebben rechercheurs het gevoel te worden "uitgewoond" door de extreem hoge werkdruk.
Sinds een uitgebreid en kritisch rapport over de recherche, bijna twee jaar geleden, is volgens de NPB nog maar weinig verbeterd. "Rechercheurs voelen zich in de steek gelaten en burgers zijn hiervan de dupe", aldus het rapport.
Er is een sluimerende angstcultuur bij de opsporing. Niemand durft echt zijn mond open te doen. We zijn allemaal aan het overleven.
De NPB concludeert dat de nationale politie nog "allesbehalve een goed geoliede machine" is. De vakbond vindt dat er op korte termijn 2000 rechercheurs bij moeten komen, zodat ieder lokaal politieteam in Nederland meer mensen heeft voor de opsporing. Ook moet er volgens de NPB meer aandacht komen voor de ontwikkeling van rechercheurs.
