'Integriteitsonderzoek bij VVD is risico voor stabiliteit van coalitie'
Het integriteitsonderzoek door de VVD naar het Tweede Kamerlid Wybren van Haga vormt een risico voor de coalitie. De krappe meerderheid van 76 zetels in de Tweede Kamer laat de VVD heel weinig ruimte te manoeuvreren. "Als je Van Haga vraagt op te stappen, dan is het maar de vraag of hij het doet", zegt Joost Vullings in de nieuwe aflevering van De stemming van Vullings en Van Weezel, de politieke podcast van NOS Met het Oog op Morgen.
"Van Haga is het 76ste Kamerlid en heeft dus een sterke positie: je kunt hem vragen op te stappen, maar als hij dat dan niet doet is het kabinet zijn meerderheid kwijt. En als je hem zijn zetel laat behouden, dan blijft dat integriteitsverhaal aan de VVD plakken."
Vullings denkt dat de VVD de afronding van het onderzoek daarom liever over de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart heen tilt. Al in december kondigde de VVD het integriteitsonderzoek naar Van Haga aan.
Vergunningen niet op orde
Het onderzoek moet uitwijzen of Van Haga de hand licht met de regels bij de verhuur van panden in Amsterdam, zoals Het Parool in december berichtte. In de panden die hij verhuurde zaten meer huurders dan waar hij een vergunning voor had.
Vullings plaatst daar een kanttekening bij. "De eisen voor kamerverhuur waren veranderd. Ik kan mij voorstellen dat je daar als verhuurder misschien niet meteen aan kunt voldoen. Maar Van Haga maakte er ook helemaal geen werk van om zich wél aan die regels te houden."
Eén te dure fles wijn
Het is de vraag hoe de integriteitscommissie van de VVD erover zal oordelen. "In het geval van Tweede Kamerlid Mark Verheijen was de commissie heel streng." Verheijen moest in 2015 opstappen na onderzoek van declaraties. "Alleen al de schijn van belangenverstrengeling leidde tot een negatieve conclusie." Max van Weezel: "Eén te dure fles wijn werd hem fataal."
Van Weezel vindt het opmerkelijk dat Van Haga nog steeds huizen verhuurde, nadat hij in oktober werd geïnstalleerd als Tweede Kamerlid. "Als Kamerlid moet je toch afstand doen van alle commerciële activiteiten." Dat zou Van Haga inmiddels ook hebben gedaan, zegt Vullings. "Maar wel pas nadat hij in opspraak kwam."
Haperende politieke antenne
Het is een kwestie die sluimert in een moeilijke week voor de VVD, met het opstappen van Halbe Zijlstra als minister van Buitenlandse Zaken. In de podcast bespreken Vullings en Van Weezel de vraag of de politieke antenne van premier Mark Rutte begint te haperen. "Tot nu toe hebben we daar niets van gemerkt", zegt Vullings. "Maar wie weet, misschien moeten we later wel concluderen dat dit het moment was waarop Rutte 'het' begon kwijt te raken."