Cartoonisten over Lubbers: zijn uiterlijk was perfect voor persiflage
"Ruud Lubbers tekenen? Ja, daar kwam je niet onderuit", zegt cartoonist Jos Collignon. De gisteren overleden oud-premier was immers de langstzittende ooit in Nederland (1982-1994). Maar denk vooral niet dat tekenaars het vervelend vonden.
De CDA'er was een geliefd onderwerp voor satire en spotprenten. Lubbers had volgens Collignon (67) allerlei uiterlijke kenmerken die perfect waren voor persiflage. "De spleet tussen zijn tanden, zijn baardschaduw", somt de tekenaar op. "Hij schoor zich twee keer per dag. Peter van Straaten tekende Lubbers daarom altijd met een gezicht vol stoppeltjes. Hij hield er ook écht van om Lubbers te tekenen", zegt Collignon over de in 2016 overleden cartoonist.
Ook Ruben L. Oppenheimer heeft met veel plezier de CDA'er getekend. Niet als premier van Nederland, wel in zijn latere functie als hoge VN-functionaris. "In Lubbers' tijd als minister president tekende ik nog geen cartoons", zegt de 42-jarige cartoonist. "Maar ik ben in die tijd wel politiek bewust geworden."
De onderstaande cartoon maakte Oppenheimer rond 2004. Het was de tijd waarin Lubbers werd beschuldigd van ongewenste intimiteiten. "Volgens mij was dat betasten in zijn bewoordingen 'een vriendelijk gebaar'. Oud-VN-chef Kofi Annan zegt daarom tegen hem: blijf gerust je vriendelijke gebaren maken naar vluchtelingen."
Lubbers heeft de beschuldigingen altijd ontkend en is er niet voor vervolgd.
In Oppenheimers tekening heeft de politicus een overdreven bos haar. Ook Lubbers wenkbrauwen zijn flink aangezet. "Hij had een fantastische kop vol haar", zegt de cartoonist. Hij ziet de oud-premier als onderdeel van een tijdsbeeld. "Met Thatcher, Reagan en Lubbers, die hele generatie markante figuren."
Ook de neus van Lubbers springt eruit op spotprenten. Collignon herinnert zich het kuiltje voorop zijn neus. Duidelijk te zien op zijn cartoon van Lubbers samen met bondskanselier Helmut Kohl. De Nederlander was tegen de Duitse eenwording en "slaagde er zo in om Kohl tegen zich in het harnas te jagen."
Komiek André van Duin nam de CDA-premier eveneens graag op de korrel. In zijn tv-programma Wegtrekkers & Animal Crackers was Lubbers veel te zien en werd zijn mond vervangen door Van Duin. Het Lubberstypetje sloot de rubriek steeds af met 'Tuut tuut tuut, groetjes van Ruud'.
Wat vond Lubbers zelf van alle satire en spotprenten? Dat is onduidelijk. Collignon weet in ieder geval zeker dat een van zijn tekeningen niet in de smaak is gevallen. "Ik heb er ooit een live gemaakt in de studio tijdens een praatprogramma. De interviewer gaf de prent aan Lubbers en die keek tamelijk misprijzend", lacht de cartoonist.
Na afloop zag hij een klein jongetje door de gang lopen, met in zijn handen het portret van Lubbers. "Hij vond het niet mooi en had hem weggeven. Misschien had Lubbers daarin helemaal gelijk."
