'Ouders zouden zich rot schrikken' van haatreacties op YouTube

"Fuck je dikke moeder."
"Ik wil je dood hebben."
"Kanker op met je kankerbek."

Een greep uit de reacties die jonge youtubers krijgen op hun video's. "Zo grof, zulke scheldwoorden. Je krijgt een knoop in je maag", zegt Patricia Bolwerk van Stop Pesten Nu. "Je wordt er misselijk van. Krijgen ze dit elke dag te horen?"

Ja dus. Het NOS Jeugdjournaal ondervroeg dertien jonge youtubers met meer dan 20.000 volgers op hun kanaal naar hun ervaringen met nare reacties. Bijna allemaal hebben ze ermee te maken.

Een van hen is de 12-jarige Emma. Ze heeft meer dan 100.000 abonnees. "Ik krijg heel veel leuke reacties, de meeste zijn leuk. Maar ik krijg ook heel veel haatreacties."

Het NOS Jeugdjournaal maakte deze reportage over het onderwerp:

"Je ziet dat kinderen met populaire accounts op een gegeven moment in een fase komen dat andere mensen jaloers worden. Dat mondt uit in afgunst en uiteindelijk leidt het tot haatreacties", legt Bolwerk uit. "Zulke comments kunnen ertoe leiden dat kinderen erin gaan geloven. Zeker als een hatelijke opmerking veel likes krijgt."

Emma herkent dat. "Het zit me soms ook gewoon niet lekker, want elke dag haatreacties krijgen is gewoon niet leuk." Het maakt haar onzeker: "Dan sta ik voor de spiegel en denk ik: ben ik echt te dik? Ben ik echt lelijk?"

"Ik denk dat ouders zich rot zouden schrikken als ze voor de grap eens alle reacties lezen", zegt Bolwerk. "Ze zullen zich rot schrikken wat voor taal daar staat. Veel erger dan wat we buiten op straat horen."

Makkelijk gezegd, moeilijk verwijderd

Volgens Bolwerk zijn mensen, vaak kinderen, die zulke reacties plaatsen wel degelijk op de hoogte van wat ze doen. "Ze weten wel dat het naar of lullig is wat ze zeggen, maar dat mensen langdurig van slag kunnen zijn, daar staan ze niet bij stil." Als een reactie eenmaal is geplaatst, blijft die zichtbaar onder een video. "Het is snel en makkelijk geschreven, maar de reacties zijn moeilijk te verwijderen."

Youtubers die reacties zien waarvan ze van slag raken, kunnen het beste naar hun ouders stappen, of zelfs naar de politie. "Kinderen moeten daarom overal bewijsfoto's van maken. Van de teksten en van de gebruikers. Als het echt uit de hand loopt, kan je daarmee naar de politie stappen." Ook YouTube kan worden ingeschakeld. Die hebben de mogelijkheid om gebruikers te blokkeren.

Aangifte heeft Emma nog nooit gedaan, maar gebruikers blokkeren doet ze regelmatig. "Vaak denk ik: dit is dan misschien een rotopmerking, maar ik krijg gelukkig ook heel veel leuke reacties."