Wel of niet gestolen? Techgiganten vechten om 'ogen' van de auto
Het verhaal leest als een spannend jongensboek, vol intriges en dealtjes die stiekem zijn gesloten. Morgen begint in de VS een rechtszaak tussen twee tech-grootmachten: Waymo (onderdeel van het moederbedrijf van Google) dat zelfrijdende auto's maakt en taxidienst Uber.
Waymo beschuldigt Uber ervan op de hoogte te zijn geweest dat een oud-medewerker van Google 14.000 documenten met informatie over hun zelfrijdende auto heeft gestolen. De oud-medewerker richtte vervolgens zijn eigen bedrijf op, dat kort daarna voor een enorm bedrag door Uber werd overgenomen.
Ubers verweer wordt waarschijnlijk dat deze documenten nooit op hun servers zijn terechtgekomen, dat ze niet van de diefstal op de hoogte waren en dat ze die documenten ook niet nodig hadden, omdat hun eigen medewerkers dezelfde kennis hebben.
De ogen en het brein
Het overgrote deel van de documenten gaat over LiDAR, dit staat voor Light Detection and Ranging. Kort samengevat stuurt dit systeem laserstralen uit die op objecten rond de auto terugkaatsen. Dit zorgt voor een 3D-afbeelding van de omgeving. Het zijn dus in feite de ogen van een zelfrijdende auto, die aan het 'brein' vertellen of er gevaar dreigt.
Op basis hiervan maakt de auto zelfstandig keuzes. Het is daarmee een essentieel onderdeel voor zelfrijdende auto's. Zonder een systeem als dit kan het voertuig niet de weg op.
Google is hier sinds 2009 mee bezig en besteedde tot nu toe, volgens The New York Times, 1 miljard dollar aan onderzoek. Toen het bedrijf ermee begon, was het vakgebied zo jong dat de onderzoekers bij nul moesten beginnen. Uber is pas sinds 2015 bezig met de ontwikkeling hiervan, het is onduidelijk in hoeverre het bedrijf achterloopt. Wel heeft het bedrijf bij testen op de openbare weg te maken gehad met incidenten.
Omdat zelfrijdende auto’s worden gezien als een belangrijk onderdeel van de toekomst van de transportwereld zijn de belangen gigantisch.
De uitkomst van het proces dat morgen begint, kan bepalend zijn voor de toekomst van Uber. Dat komt doordat de taxidienst uiteindelijk chauffeurs wil vervangen door autonome auto’s. Dat zou de kosten drastisch omlaagbrengen en ervoor zorgen dat het bedrijf altijd een rit kan garanderen, waar je ook bent.
Dit alles leidt tot de vraag wat er dan precies is gebeurd. Daar zijn de afgelopen tijd veel verhalen over geschreven door goed ingevoerde Amerikaanse media, zoals deze gedetailleerde tijdlijn. Daarnaast hebben beide partijen verschillende documenten ingeleverd. Met dit alles is een reconstructie te maken van hoe het mogelijk is gelopen.
Een vriendschap
De Google-medewerker die in dit verhaal centraal staat is Anthony Levandowski. Hij steelt, volgens Waymo (en Uber spreekt dit niet tegen, schrijft The New York Times), in december 2015 de 14.000 documenten.
Toch begint het echte verhaal al veel eerder: in 2012, volgens Bloomberg. Dan ontmoet Levandowski voor het eerst de hoogste baas van Uber, Travis Kalanick. De twee worden goede vrienden. Later zou Kalanick hem omschrijven als a brother from another mother. Die relatie zou later essentieel blijken voor het verloop van de zaak.
Op 14 januari 2016, niet lang nadat hij de documenten zou hebben gestolen, praat Levandowski met hooggeplaatste Uber-medewerkers. De ontwikkelaar wil weg bij Google om zijn eigen bedrijf op te richten. Het lijkt er sterk op dat de taxidienst dit nieuwe bedrijf vrijwel onmiddellijk wil overnemen. De ontwikkelaar probeert daarnaast collega's over te halen met hem mee te gaan.
Bijna twee weken later neemt Levandowski, na negen jaar dienstverband, ontslag bij Google. In zijn afscheidsgesprek met personeelszaken zegt hij niet dat hij van plan is om een bedrijf op te richten dat qua inhoud veel lijkt op wat hij bij Google deed.
Op 1 februari registreert hij samen met een collega die ook van Google afkomstig is het bedrijf Otto Trucking. In diezelfde maand gaat Levandowski ook aan de slag als consultant bij Uber én bereidt de taxidienst een document voor dat vooruitloopt op een overname van Otto Trucking.
In het voorjaar van 2016 maakt Uber-baas Kalanick met Levandowski volgens Bloomberg wandelingen waarin hij hem probeert over te halen zijn bedrijf door Uber over te laten nemen. In juli stappen meerdere Google-medewerkers over naar Otto Trucking. Een maand later is de overname een feit, Uber telt 680 miljoen dollar neer voor het bedrijf.
Langzaam begint het mensen bij Google te dagen. Vijf dagen na het bekendmaken van de overname, op 23 augustus, kondigt het bedrijf aan juridische stappen tegen Uber te overwegen.
Dat begint met de claim dat Levandowski en zijn partner (ook voormalig Google-medewerker) hun contract hebben geschonden door een concurrerend bedrijf te beginnen.
Bewijs stapelt zich op
In de maanden die volgen, verzamelt Google steeds meer bewijs. Zo wordt de internetgigant ge-cc’d in een e-mail waaruit blijkt dat een partner van het bedrijf werkt aan een bepaald product voor Uber dat sterk lijkt op iets wat Google zelf heeft ontwikkeld.
In februari 2017 krijgt Waymo (de spin-off is dan een feit) een belangrijke bevestiging. De Amerikaanse staat Nevada zegt tegen Googles zusterbedrijf dat het LiDAR-ontwerp van Uber inderdaad overeenkomt met dat van hen.
Diezelfde maand nog begint het bedrijf een rechtszaak en ontbrandt de juridische strijd. Zo probeert Waymo in mei Ubers zelfrijdende autoproject te blokkeren, zonder succes overigens.
De taxidienst ontslaat, ook in mei, Levandowski omdat hij niet wil meewerken met de advocaten van het bedrijf. Hij is niet de enige die vertrekt. Ook topman Kalanick moet het veld ruimen vanwege diverse andere schandalen binnen Uber.
Een doorbraak
In oktober 2017 is er een doorbraak voor Waymo. Uber wordt gedwongen een rapport openbaar te maken waar de overnamerisico's van Otto Trucking in worden beschreven. Hieruit blijkt dat:
• de taxidienst voorafgaand aan de transactie wist dat Levandowski in het bezit was van informatie van Google
• Levandovski medewerkers van Google heeft proberen over te halen mee te gaan met hem
• Levandovski met Uber-topmensen sprak toen hij nog bij Google werkte en dat hij bedrijfsgeheimen van de internetgigant (die op zijn eigen harde schijf stonden) vernietigde.
Voor Waymo is dit het bewijs dat de beschuldigingen kloppen. Uber ziet het rapport juist als bewijs dat Levandowski geen documenten meenam toen hij in dienst kwam van de taxidienst.
Later die maand meldt Reuters dat Waymo een schikkingsvoorstel van 1 miljard dollar aan Uber heeft gedaan. De taxidienst heeft dit afgewezen, aldus de bronnen van het persbureau.
Jacob's Letter
De zaak zou eigenlijk al eind vorig jaar beginnen, maar toen werd een 37-pagina's tellend document ontdekt, de zogeheten Jacob's Letter. Hierin wordt Uber beschuldigd van het bespioneren van concurrenten en het omkopen van buitenlandse ambtenaren. Het wordt onderdeel van de rechtszaak en daarom besloot de rechter tot uitstel tot 5 februari 2018.
En dat is morgen. Daarmee lijkt de zaak die bepalend kan zijn voor de toekomst van de zelfrijdende auto nu echt van start te gaan.
