Poch zat 8 jaar vast in Argentinië. Gaat Nederland daarvoor betalen?

"In Nederland klagen over detentie in Argentinië, dat is het verkeerde loket." Hoogleraar internationaal strafrecht André Klip is duidelijk over de kans die de vrijgesproken piloot Julio Poch maakt als hij de Nederlandse staat wil aanklagen. "Ik denk dat hij geen enkele kans maakt."

De 65-jarige Poch werd gisteren in Argentinië vrijgesproken van deelname aan de zogeheten dodenvluchten. De Nederlands-Argentijnse Poch werd in 2009 opgepakt in Spanje, op verzoek van Argentinië. De advocaat van Poch, Geert-Jan Knoops zei vorige maand dat het Nederlandse Openbaar Ministerie een belangrijke rol had gespeeld bij de arrestatie.

Poch heeft acht jaar in voorarrest gezeten in Argentinië en Knoops zei gisteren dat de kans aanwezig is dat de ex-piloot Nederland gaat aanklagen vanwege het onrecht dat hem is aangedaan. "De rol van de Nederlandse staat zal nader belicht moeten worden."

Uitleveringsverdrag

Nederland mocht de piloot destijds zelf niet uitleveren, omdat het geen uitleveringsverdrag met de Argentijnen heeft. Wel werden gegevens van Pochs laatste vlucht voor zijn pensioen doorgespeeld aan de Spaanse en Argentijnse autoriteiten, waardoor hij in Valencia kon worden aangehouden.

Poch gaat later pas de knoop doorhakken over een eventuele aanklacht. De Argentijnse rechters die Poch hebben vrijgesproken - omdat er onvoldoende bewijs was - geven begin maart pas hun motivering voor het vonnis. "Wellicht zeggen de rechters ook iets over de rol die de Nederlandse staat heeft gespeeld", aldus Knoops.

Volgens hoogleraar Klip maakt dat dus niets uit. "Als landen informatie met elkaar uitwisselen of afspraken maken over de plek van uitlevering is dat nog geen reden voor aansprakelijkheid."

Minister Grapperhaus van Justitie gaat nog een stapje verder. "Nederland was op grond van internationale verdragen verplicht bepaalde gegevens aan Argentinië te leveren." Ook hij gelooft niet dat Poch een schadevergoeding kan krijgen. "Nederland heeft zich gehouden aan internationale verplichtingen. Wat er verder in Argentinië is gebeurd, is de verantwoordelijkheid van de Argentijnse overheid."

KRO-NCRV-journalist Jos Slats houdt zich al jaren bezig met de zaak. Volgens hem staat helemaal niet vast dat Poch geen kans maakt in een eventuele aanklacht. "Nederland heeft een heel merkwaardige rol gespeeld in deze zaak", zei hij in De Ochtend op NPO Radio 1.

De zaak kwam aan het rollen door verklaringen van twee collega-piloten. Zij hoorden Poch tijdens een etentje op Bali in 2003 praten over de dodenvluchten. "We hebben ze in zee gegooid", zou de Argentijnse Nederlander onder meer hebben gezegd.

In 2006 worden de uitspraken van Poch in bredere kring gedeeld. Uiteindelijk komt het ook bij de Nederlandse politie terecht. Volgens Slats heeft de politie toen niets met die claim van de oud-collega's gedaan. "Het was een ernstige aantijging, maar er is geen onderzoek opgestart."

Maar de beschuldiging is later wel doorgespeeld aan de Argentijnen en die zijn daarop aangeslagen, zegt Slats. "Terwijl Nederland niet wist hoe serieus de beschuldigingen tegen Poch waren. "Ze hebben hem voor de leeuwen gegooid in een land dat wilde afrekenen met zijn verleden. En dan ben je acht jaar van je leven kwijt."

"Deze zaak is nog lang niet afgelopen", denkt de journalist. Hoogleraar Klip spreekt dat niet direct tegen, maar denkt toch dat Poch zijn genoegdoening ergens anders moet halen. "Het is de Argentijnse staat die hem heeft vastgehouden al die jaren. Dus ik denk dat hij er verstandig aan doet om daar een schadeclaim neer te leggen."