Evacuatie burgers en vrijgeleide Syrische IS-strijders uit Raqqa

Syrische IS-strijders en burgers mogen uit de stad Raqqa worden geëvacueerd, heeft de door de VS geleide internationale coalitie tegen IS bekendgemaakt. Lokale bestuurders en clanleiders uit de Syrische stad Raqqa hadden de coalitie gevraagd akkoord te gaan met de vrijgeleide uit de belegerde stad.

Met de evacuatie hopen de leiders verder bloedvergieten te beperken. Buitenlandse IS-strijders zijn uitgesloten van de evacuatieplannen.

Het groene licht van de VS staat haaks op het eerdere standpunt van de coalitie dat de extremisten niet mogen ontkomen aan gerechtelijke vervolging. Voor een evacuatie is de medewerking van de coalitie en van Koerdische en Arabische milities vereist, aangezien die de stad hebben omsingeld.

Raqqa staat op het punt om ingenomen te worden door deze milities, nadat IS er drie jaar lang heer en meester is geweest.

Menselijk schild

Er blijft nog veel onduidelijk over de evacuatie van IS'ers uit de stad. Zo heeft een lokale leider tegen persbureau AP gezegd dat álle jihadisten, Syrisch en buitenlands, nog vanavond Raqqa verlaten, en dat ze daarbij burgers meevoeren als menselijk schild. Het is zeer onwaarschijnlijk dat de coalitie daarmee akkoord gaat.

Volgens de burgerraad van Raqqa, die de stad na vertrek van IS wil besturen, zijn er nog 500 Syrische en buitenlandse jihadisten achtergebleven in de stad. Zij zouden zich samen met 400 vrouwen en kinderen ophouden in het ziekenhuis, zodat ze niet worden aangevallen.

De strijd om Raqqa is vrijwel beslecht, de milities verwachten dat de laatste IS-strijders in de stad de komende dagen worden uitgeschakeld. De strijd om Raqqa heeft veel mensenlevens geëist; de evacuatie is bedoeld om de overgebleven bevolking te sparen.

Na de verovering in 2014 werd Raqqa door Islamitische Staat uitgeroepen tot hoofdstad van het niet-erkende jihadistische kalifaat. Gevluchte burgers vertelden dat de jihadisten er een terreurbewind voerden.

Volgens de Arabische en Koerdische milities die het offensief bij Raqqa uitvoeren, hebben zeker honderd IS-strijders zich de afgelopen 24 uur overgegeven. Zij zouden Raqqa al hebben verlaten, samen met hun gezinnen. De stad is volledig omsingeld door Koerdische en Arabische militiestrijders.

Volgens correspondent Marcel van der Steen is het goed mogelijk dat de IS-strijders uit Raqqa naar de oostelijke regio Deir al-Zor worden gebracht, een van de laatste gebieden in Syrië die nog in handen is van IS. Maar ook dat gebied wordt langzamerhand ingesloten door militairen en strijdgroepen die IS willen uitschakelen. In die zin is de evacuatie naar Deir al-Zor slechts "uitstel van executie" voor de jihadisten, aldus Van der Steen.