Marta is vóór, Susana is tegen: onafhankelijkheid verdeelt Catalonië
Nog een dag, dan mogen Catalanen in een door de regering verboden referendum stemmen over onafhankelijkheid van Spanje. De Catalanen zijn verdeeld: tussen de voor- en tegenstanders van onafhankelijkheid zit een wereld van verschil.
Marta Milà woont in de wijnstreek Penedés, op 50 kilometer ten zuiden van Barcelona. Ze is de vijfde generatie van het familiebedrijf. Dit is het land waar de cava, de Catalaanse champagne, vandaan komt. Ze is vóór onafhankelijkheid.
Uit diezelfde streek komt ook Susana Mérida, gemeenteraadslid namens de sociaaldemocratische partij PSC. Het partijkantoor zit volgeplakt met affiches vóór het referendum, maar Mérida is tegen onafhankelijkheid.
De twee leggen hieronder aan de hand van verschillende thema's uit waarom ze vinden wat ze vinden:
Marta (43), wijnproducente, strijdt al jaren voor de onafhankelijkheid: "Madrid heeft het idee van een referendum nooit geaccepteerd. Let wel, die stemming gaat over een mogelijkheid op afscheiding. Maar zelfs dat gaat de Spaanse regering al veel te ver."
"Ze hebben geen bezwaar tegen referenda, maar wel als het over dit soort thema's gaat. En dus hebben ze politieagenten gestuurd, zijn er invallen geweest en zijn ambtenaren van het lokale bestuur opgepakt. Voor Spanje is Catalonië een soort kolonie. We moeten vooral gehoorzamen. Maar zo werkt het niet meer."
Susana (43), gemeenteraadslid, is voor aansluiting met Spanje: "Je ziet dat we er maar liever niet meer over praten met elkaar. Ik heb het er maar niet meer over met mijn vrienden of zelfs familieleden. Discussies over Catalaanse onafhankelijkheid kunnen heel erg vervelend eindigen."
"Ik heb eigenlijk nog geen flauw idee hoe dit referendum gaat aflopen, hoe het de dagen daarna verder loopt. Dat zou het moment moeten zijn waarop we weer met elkaar om de tafel gaan."
Marta: "De democratie staat op het spel. Madrid heeft steeds gedacht dat we een vluchtige beweging waren die wel weer zou verdwijnen, maar het tegenovergestelde is gebeurd."
"De onafhankelijkheidsbeweging is alleen maar groter geworden. Dat is een proces van jaren geweest. De climax maken we deze zondag mee. Er is wel gezegd dat de mensen die tegen zijn toch niet gaan stemmen. Prima, dat is dan hun keus."
Susana: "Ik dwing mezelf om niet te denken dat het verkeerd afloopt. In kleine gemeentes als Sant Sadurni kennen we elkaar allemaal. Je ziet hoe ook hier de toon is verhard. Het is actie, gevolgd door een fellere reactie, waarop dan weer een nog bozer antwoord komt."
Politici in andere dorpen, die zich tegen het referendum keerden, worden zelfs bedreigd. Het partijkantoor zit volgeplakt met affiches vóór het referendum. Die laat ik maar even zitten. Als ik ze nu weghaal, zitten ze er morgen weer op."
Marta: "We hebben het recht om anders te denken. Ook in Catalonië zijn politieke meningen verdeeld maar dat betekent niet dat we in Catalonië niet met elkaar kunnen leven."
"De een wil afscheiding van Spanje, de ander niet. Dat is allemaal prima, daarom bestaat een politiek systeem als de democratie. En daarom willen we ook weten wie die onafhankelijkheid wil en wie niet. De enige manier om dat op te lossen is stemmen."
Susana: "De verdeeldheid is afgelopen weken alleen maar gegroeid. De een verheugt zich op die dag van de stemming, maar anderen zijn bezorgd over het politieke klimaat waardoor mensen lijnrecht tegenover elkaar komen te staan."
"Natuurlijk is een politieke strijd gerechtvaardigd, maar dat mag alleen als je het spel eerlijk speelt en als je met elkaar in gesprek blijft. Van beide dingen is allang geen sprake meer."
Marta: "Het is als een huwelijk. Als je partner niet meer met je verder wil, kun je niet verplicht worden om bij hem te blijven. Je kunt de Catalanen niet verplichten bij de rest van Spanje te blijven als ze dat niet meer willen."
Susana: "Laten we ophouden met elkaar als schuldigen aan te wijzen. De brug die de Catalanen onderling met elkaar verbindt, die bestaat echt. We waren altijd in staat om met elkaar verder te komen. Maar de brug die we hadden, staat echt op het punt te breken."
