Balen van de buren: 'Soms werkt praten gewoon niet'

• Mitchell van de Klundert

  redacteur Online

Een kop thee bij de buren drinken om ze wat beter te leren kennen kan best een goed idee zijn. Want terwijl veel vormen van buurtoverlast afnemen, ergeren we ons steeds meer aan onze buurtgenoten.

Uit vandaag gepresenteerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat 94 procent van de Nederlanders weleens overlast ervaart in de buurt.

De ervaringen over specifieke vormen van overlast (zoals bekladde muren, rondhangende jongeren en te hard rijden) nemen al jaren af. Dat geldt niet voor 'overlast door buurtbewoners': dat neemt sinds 2012 zelfs toe met bijna 7 procent.

Overlast in de buurt is wel een erg breed begrip. "Er valt echt van alles onder overlast te scharen, zoals poep op de stoep of natte kolen van een bbq ergens in de buurt", zegt Michel Vols, hoogleraar Openbare-orderecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Bovendien: wat bijvoorbeeld in Staphorst wordt gezien als overlast is dat misschien helemaal niet in Amsterdam."

Vols is niet betrokken bij het CBS-onderzoek, maar herkent de cijfers. "De meeste vormen van overlast in Nederland dalen al jaren, behalve de woonoverlast. We zien de toename van buurtoverlast al jaren in onderzoeken voorbijkomen en ondanks allerlei initiatieven om het tij te keren is het een hardnekkig probleem."

Verwarde mensen

Er is volgens Vols nooit heel goed onderzoek gedaan naar de redenen voor buurtoverlast. "Maar verschillende zaken liggen voor de hand: bevolkingsgroei, steeds drukkere steden en de omgang met verwarde personen."

"We kiezen er nu voor om verwarde personen niet meer weg te stoppen, maar in gewone woonwijken te laten wonen. Samen met bezuinigingen in de zorg is dat een recept voor problemen."

Oplossingen

Overlast in de wijk is nooit helemaal weg te krijgen. "Mensen zijn nu eenmaal verschillend", zegt Vols. Hij ziet meerdere mogelijkheden om de overlast aan te pakken. "Buurtbemiddeling is in opkomst, dit blijkt heel effectief. Toch heeft nog niet iedere gemeente een bemiddelaar. Ik wil daarom pleiten voor een landelijke dekking."

Vroegtijdig ingrijpen noemt Vols belangrijk. "Bij herhaalde overlast is het nu nog erg moeilijk om iemand uit zijn huis te krijgen, vaak duurt het jaren. Sinds kort hebben woningcorporaties en burgemeesters een nieuwe wet ter beschikking om mensen eerder een waarschuwing te geven en sneller maatregelen te nemen."

Een burendag, zoals vandaag in heel Nederland wordt gehouden, kan een oplossing zijn. "Je buren kennen is altijd een goed idee, maar je moet niet naïef zijn", zegt Vols. "Soms werkt praten gewoon niet. Bij sommige vormen van overlast kan je niet zeggen 'we wachten wel tot de volgende burendag'."