Tweede kans voor gevangenissen: van Copacabajes tot hotel
Mitchell van de Klundert
redacteur Online
Mitchell van de Klundert
redacteur Online
In verschillende Nederlandse gevangenissen word je niet langer opgesloten. Ze zijn omgetoverd tot woonhuizen, werkplekken en bieden plaats aan paintballfeestjes en zelfs een stadsstrand.
De metamorfoses zijn verklaarbaar. Er zitten in Nederland simpelweg steeds minder mensen in de gevangenis. In 2015 waren het er nog zo'n 40.000, tien jaar daarvoor nog 50.000. Door die daling zijn veel gevangenissen gesloten en door de Rijksvastgoeddienst te koop gezet.
Wat gebeurt er nu met de voormalige gevangenissen die - net als hun oud-bewoners - een tweede kans hebben gekregen?
Utrecht - Wolvenplein
De voormalige gevangenis aan het Wolvenplein in de Utrechtse binnenstad stamt uit 1856. In 2014 werd de gevangenis gesloten. Het gebouw doet sinds die tijd dienst als café en zijn er werkplekken voor zzp'ers. Begin 2016 zat er een pop-up museum in het gebouw. In juli en augustus is een van de voormalige luchtplaatsen voor de gevangenen een tijdelijk stadsstrand genaamd Copacabajes.
Leeuwarden - Blokhuispoort
De Blokhuispoort in het centrum van Leeuwarden was sinds 1580 een gevangenis. In december 2007 vertrokken de laatste gevangenen, maar de nacht doorbrengen in het gebouw kan nog steeds. Een deel van de voormalige gevangenis is nu een hotel. In een ander gedeelte zijn werkplekken voor kunstenaars en volgend jaar gaat de centrale bibliotheek van Leeuwarden zich in het gebouw vestigen.
Amsterdam - Bijlmerbajes
De Bijlmerbajes in Amsterdam heette officieel de Penitentiaire Inrichting Amsterdam Over-Amstel. De zes torens werden opgeleverd in 1978 en gesloten in juni 2016. Op dit moment doet een deel van het complex dienst als asielzoekerscentrum en pop-up hotel. Het grootste deel van de Bijlmerbajes gaat uiteindelijk tegen de vlakte om plaats te maken voor een woonwijk.
Rotterdam - Noordsingel
De Noordsingel van de Penitentiaire Inrichting Rotterdam werd voltooid in 1866. In 2012 werd het gesloten en omgebouwd. Op dit moment zitten er woonhuizen, werkplekken en een escape room in het gebouw.
En verder...
Andere gevangenissen die een tweede leven krijgen zijn onder andere de Haarlemse Koepelgevangenis. Daar komt een University College. Uit de Koepelgevangenis in Breda kan je ontsnappen zo vaak je wilt bij een spelletje Prison Escape. De Lunette in Zutphen is, nadat er tijdelijk een paintballcentrum heeft gezeten, uiteindelijk gesloopt. De woningen in de voormalige gevangenis Oostereiland in Hoorn worden aangeprezen met de tekst: "Een prachtplek, die vrijheid ademt."