Timmermans: we moeten met Turkije blijven praten

De Europese Unie maakt zich bijzonder veel zorgen over de situatie in Turkije. "Maar toch blijven we in gesprek met het land", zegt vice-voorzitter Frans Timmermans van de Europese Commissie.

De relatie met Turkije is een jaar na de mislukte coup zeer gespannen. Het Europees Parlement vindt dat het land steviger moet worden aangepakt. Vorige week heeft het parlement een resolutie aangenomen met de oproep aan de Commissie om de toetredingsonderhandelingen te stoppen.

Stap te ver

Wat Timmermans betreft moet het gesprek juist doorgaan. "We praten op dit moment met Turkije, maar we onderhandelen niet met ze." De onderhandelingen over toetreding van het land tot de EU liggen stil. Hij vindt wel dat Europa met het land in een vorm van gesprek moet blijven.

"Turkije verdwijnt namelijk niet van de landkaart en zal altijd een buur van de Europese Unie blijven", zegt Timmermans. Een buur met problemen: "Het is een plek met veel kans op instabiliteit."

Maar er mag geen misverstand bestaan over de kritische houding die de EU heeft, benadrukt hij. "We maken ons hele grote zorgen als het gaat over mensenrechten en de rechtstaat."

Volgens Timmermans is bijvoorbeeld het oppakken van de directeur van Amnesty International, enkele dagen geleden, een voorbeeld van wat er misgaat. "We zeggen dat in elke ontmoeting die we hebben met de Turken. Het staat een betere samenwerking met Turkije in de weg. Alle maatregelen die ze nu nemen, zorgen alleen maar voor meer verwijdering tussen Turkije en de Europese Unie. "

Rug recht naar Turkije

De gesprekken met Turkije gaan volgens Timmermans verder op verzoek van dezelfde landen die nu ministers weigeren. "De Nederlandse regering, de Duitse regering, de Franse regering, alle regeringen zeggen niet tegen ons: stop met praten. Nee, we krijgen de boodschap mee: blijf in gesprek, maar wees wel heel kritisch. En dat is precies wat we doen."

In het Europees Parlement zetten ze vraagtekens bij die aanpak. Volgens de Nederlandse Europarlementariër Kati Piri, die een kritisch rapport over Turkije schreef, is de ondergrens zo goed als bereikt. Europa wacht in haar ogen teveel af.

Ondertussen zijn in Duitsland, Oostenrijk en Nederland Turkse ministers niet welkom. De Duitsers halen troepen weg, omdat de relaties verstoord zijn. Volgens Timmermans is dat een zaak van de lidstaten. "Ik vind wel dat Turkije helderheid zal moeten bieden. Als Turkije toenadering tot de EU wil, dan zullen ze de mensenrechten moeten respecteren. Dan moet er persvrijheid zijn en ruimte voor politieke partijen, politieke pluriformiteit. En op al die punten heb ik op dit moment heel heftige kritiek op Turkije."

"Daar praten we over. Overigens op basis van een mandaat dat we al in 2004 van de regeringsleiders hebben gekregen, onder Nederlands voorzitterschap", voegt hij er nog aan toe.