Advies aan Hoge Raad: geen grond voor herziening zaak-Baybasin
Nederlandse tapkamers zijn niet te kraken of te manipuleren. Die conclusie trekt de advocaat-generaal van de Hoge Raad na een onderzoek van ruim vier jaar. De kamers waarin telefoons worden afgetapt, spelen een cruciale rol in de rechtszaak tegen Hüseyin Baybasin. In zijn advies aan de Hoge Raad zegt de advocaat-generaal dat er geen grond is voor een nieuwe behandeling van deze zaak.
De Turkse Koerd is tot levenslang veroordeeld omdat hij leiding gaf aan een misdaadsyndicaat dat op grote schaal handelde in verdovende middelen. Het bewijs tegen Baybasin is hoofdzakelijk gebaseerd op afgeluisterde telefoongesprekken.
Adele van der Plas, de advocate van Baybasin, heeft sinds zijn veroordeling in 2002 geprobeerd aan te tonen dat de afgeluisterde gesprekken door de politie en het Openbaar Ministerie zijn vervalst. Er zou sprake zijn van een politieke samenzwering tussen de top van justitie in Nederland en de autoriteiten in Turkije. Zij zouden de Turks-Koerdische leider in de gevangenis hebben willen krijgen en hem daar willen houden.
Onderzoek naar complot
Naar de complottheorie is jarenlang onderzoek gedaan door de advocaat-generaal bij de Hoge Raad, Diederik Aben. Hij beschrijft zijn bevindingen in drie hoofdstukken van bijna 200 pagina's, die deel uitmaken van een veel groter rapport.
Zijn conclusie: "De stelling van de raadsvrouw over een complot tussen Turkse en Nederlandse autoriteiten teneinde een Nederlandse strafzaak tegen Baybasin te fabriceren met - in Turkije - vervalst geluidsmateriaal en andere bewijzen wordt niet goed genoeg onderbouwd."
De totale samenvatting van het rapport van Aben is ruim 1700 pagina's dik. Daaronder liggen nog tal van technische rapporten, getuigenverslagen, nieuwe vertalingen van de telefoontaps en antwoorden op verzoeken om informatie bij bedrijven en instellingen.
Gesprekken wissen
In het herzieningsverzoek is een heel belangrijke rol weggelegd voor een oud-medewerker van de Militaire Inlichtingendienst, Hans van de Ven. Hij werd vier jaar geleden naar voren geschoven door de advocate van Baybasin als de man die kon aantonen dat Nederlandse tapkamers niet in orde zijn.
Van de Ven beweerde dat hij er ooit persoonlijk in is geslaagd om in het afluistersysteem gesprekken te wissen en zelfs audiofragmenten toe te voegen. Op die manier zouden ook de politie en het OM opnamen hebben kunnen manipuleren, stelde de advocaat van Baybasin.
De advocaat-generaal is duidelijk over de uitlatingen van Van de Ven. "Zijn uitspraken over de mogelijkheid van manipulatie van gegevens die zijn opgeslagen door het tapkamersysteem zijn loos en missen een essentieel fundament: kennis van zaken."
Aben gaat zelfs zo ver dat hij Van de Ven niet langer ziet als deskundige op het gebied van communicatie- en interceptietechnologie. Hij wijst op "uitspraken van zijn kant, die telkens cruciaal waren voor zijn conclusies, en die op een vrij elementair niveau onjuist blijken te zijn."
Samenzwering
De overtuiging dat er sprake is van een politieke samenzwering tegen Baybasin is wijdverbreid in Nederland. Wetenschapsfilosoof Ton Derksen schreef twee boeken over de zaak: Verknipt bewijs en De Baybasin Taps. Derksen schrijft daarin over "vertalingsbedrog" en "gesjoemel" door politie en het OM.
"Daarmee zet Derksen zijn lezers welbewust op het verkeerde been", concludeert Aben in een van de zaken. De advocaat-generaal onderzocht de zwaarste beweringen van Derksen, voor zover die gebruikt worden in het herzieningsverzoek. "De vereiste grondslag voor dergelijke kwalificaties blijkt telkenmale te ontbreken."
De Hoge Raad heeft in deze zaak meer dan honderd mogelijke nieuwe feiten of omstandigheden aangereikt gekregen van advocate Van der Plas. Een nieuw feit is genoeg om de zaak terug te sturen naar een gerechtshof voor een nieuwe behandeling van de zaak Baybasin. Maar de advocaat-generaal adviseert de Hoge Raad om dat niet te doen. "Mijn onderzoek heeft mij tot de conclusie gebracht dat geen van de aangevoerde argumenten deugdelijk is", aldus Diederik Aben.
Meestal volgt de Hoge Raad het advies van de advocaat-generaal.
