'NVWA pakte misstanden in slachthuizen niet aan'

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit heeft van 2013 tot 2015 niet ingegrepen bij misstanden in slachthuizen in Nederland. De rapportages van een dierenarts die keer op keer met bewijzen kwam over structurele fouten bij het slachten werden in twijfel getrokken en de man kwam na een paar jaar ziek thuis te zitten, schrijft NRC Handelsblad.

De krant kreeg de beschikking over filmbeelden, gemaakt door NVWA-dierenarts Thiadrik Blom, en vertrouwelijke documenten en sprak met betrokkenen. De beelden zijn binnen de NVWA tot op het hoogste niveau bekend. Ook staatssecretaris Dijksma heeft ze in 2013 gezien.

Levend geslacht

Op de beelden is te zien hoe in strijd met de wet biggen en geiten die nog leefden werden geslacht. Bij het ritueel slachten van runderen werd een te kort mes gebruikt waardoor de slachter moest gaan zagen. Biggen met longontsteking, een abces of een gebroken poot gingen de slacht in voor menselijke consumptie terwijl dat niet mocht.

Dierenarts Blom heeft zijn beelden in september 2013 aan toenmalig staatssecretaris Dijksma laten zien en die zou volgens betrokkenen hebben gezegd: "Dit kan echt niet." Ze lanceerde een verbeterplan en er ging 30 miljoen euro extra naar de NVWA.

Overplaatsing

In 2013 meldde Blom voor het eerst een misstand bij zijn meerdere, toen in een slachthuis in Dodewaard geiten structureel niet goed verdoofd werden voor ze werden geslacht. Later dat jaar constateerde hij dat bij een slachterij in Zieuwent in de Achterhoek biggen verkeerd werden verdoofd en daardoor onnodig leden.

Zijn probleem: collega-dierenartsen van de NVWA hebben niets gezien wat tegen de regels is en blijven bij die verklaring. Blom komt alleen te staan.

Gevallen kipfilets

Nadat hij was overgeplaatst naar de kipsector herhaalde het patroon zich. Blom constateerde misstanden maar werd niet serieus genomen. Zo zag hij dat er bij een kippenslachterij kipfilets die op de grond waren gevallen gewoon bij elkaar geveegd werden en weer op de transportband werden gelegd, op weg naar consumptie.

De bevindingen leidden niet tot meer handhaving, maar tot een interne discussie binnen de NVWA of er wel tegen opgetreden zou moeten worden. Dat gebeurde namelijk niet overal consequent en zou tot concurrentievervalsing kunnen leiden.

Blom werd binnen de NVWA gezien als een kundig dierenarts, maar zijn houding werd bestempeld als contraproductief. Hij riep weerstand op en dat leidde uiteindelijk tot een arbeidsconflict. Hij zit nu thuis.

Wel opgepakt

In een reactie schrijft de NVWA dat de meldingen van de dierenarts wel degelijk zijn opgepakt en dat er naar aanleiding daarvan een verbeterplan is opgesteld. Er wordt beter en vaker gecontroleerd.

Bedrijven waar het minder goed gaat controleren we vaker, zegt een woordvoerder. Over de beelden van dierenarts Blom zegt de Autoriteit dat het gaat om oude beelden van uitwassen.

In april kwamen schokkende beelden naar buiten van mishandeling van varkens in een slachthuis, net over de grens in het Belgische Thielt. Staatssecretaris Van Dam sloot daarop een deal met de sector in Nederland. Voortaan maken slachterijen zelf beelden van de slacht. De NVWA kan die op verzoek zien.