Chibok-meisjes vrij, maar levensgevaarlijk - zelfs voor eigen ouders

• Tomas Riemens

  Redacteur Online

Terreurgroep Boko Haram heeft gisteren 82 Chibok-meisjes vrijgelaten die jarenlang waren gegijzeld. Volgens een woordvoerder van de Nigeriaanse regering zijn ze geruild voor vijf commandanten van Boko Haram.

Maar de vrijlating betekent niet het einde van hun problemen. "Het is niet zo dat die meisjes nu naar huis gaan en daar genieten van hun vrijheid. Daarvoor is het trauma te groot", vertelt correspondent Koert Lindijer.

De meisjes, die tussen de 16 en 18 jaar oud zijn, werden in 2014 samen met 194 anderen ontvoerd vanuit een kostschool in Chibok, een stadje in het noordoosten van Nigeria. Boko Haram-strijders namen hen mee naar een onbekende plek. De moslimextremisten trouwden met de schoolmeisjes, intimideerden hen en zetten ze aan het werk.

Vorig jaar oktober werd ook een groep Chibok-meisjes vrijgelaten. Zij zijn zwaar getraumatiseerd, zegt Lindijer. "Ze zijn gewelddadig en hebben soms nog sympathieën voor Boko Haram. Er zijn gevallen bekend van vrijgelaten kinderen die eenmaal thuis hun ouders hebben vermoord."

Vanwege hun psychische problemen vormen vrijgelaten of ontsnapte kinderen een veiligheidsrisico. Daarom plaatst Nigeria ze vaak in gevangenissen. Daar krijgen de kinderen begeleiding, worden ze doorgelicht en proberen hulpverleners het moslimextremistische gedachtegoed uit hun hoofd te praten.

Ondanks het regeringsbeleid worden in het noordoosten van Nigeria bijna iedere week zelfmoordaanslagen gepleegd door tienermeisjes. Lindijer: "Meisjes van 11 of 12 jaar oud worden hier beschouwd als levensgevaarlijk."

Dat is precies zoals Boko Haram het wil.

De terreurgroep valt het Nigeriaanse leger aan via burgers. Het platteland in het noordoosten van Nigeria is in handen van de moslimextremisten. Ze ontvoeren er massaal kinderen, vrouwen en mannen. De mannen worden vermoord, de vrouwen verkracht en de kinderen aan het werk gezet.

Boko Haram heeft naar schatting duizenden kinderen ontvoerd, mogelijk zijn het er nog meer. De meeste ontvoeringen krijgen lang niet zo veel aandacht als de Chibok-meisjes. Die kwamen internationaal in het nieuws en maakten een golf van protesten los in Nigeria, maar ook daarbuiten.

In november 2014 werden bijvoorbeeld in de plaats Damasak vijfhonderd mensen ontvoerd, onder wie driehonderd kinderen. Maar internationale media besteedden nauwelijks aandacht aan deze ontvoering.

"De vrijlating van deze 82 schoolmeisjes is goed nieuws, maar het leed in de regio blijft onverminderd groot", zegt Lindijer. "De inwoners zijn er zwaar getraumatiseerd. Zelfs als het Nigeriaanse leger terreurgroep Boko Haram verslaat, dan kost de verwerking van alle pijn nog tientallen jaren."