Stemming over Trumpcare past zo in 'House of Cards'

Heeft achterkamertjespolitiek à la House of Cards president Trump aan een meerderheid geholpen voor Trumpcare? Volgens Amerika-deskundigen Victor Vlam en Lars Duursma is dat heel goed mogelijk.

Gisteren nam het Huis van Afgevaardigden deze nieuwe zorgwet die Obamacare moet vervangen met een kleine meerderheid aan. Maar eind maart nog werd het wetsvoorstel ingetrokken omdat het wegens gebrek aan steun dreigde te stranden. Hoe kan het dan dat er nu ineens wel voldoende steun voor is?

Het door Netflix uitgezonden politieke drama House of Cards draait om hoofdpersoon Frank Underwood die door list en bedrog zijn politieke macht in Washington uitbreidt. In de serie komt een scène voor waarin Underwood een politicus sterk onder druk zet om zijn steun te krijgen. "Dat zou ook bij deze wet gebeurd kunnen zijn", vertelt Victor Vlam, die een fan is van de serie.

Daarnaast hebben de Republikeinen ook twee andere tactieken toegepast die goed in het straatje van Underwood passen. "Zo is pas een dag voor de stemming de definitieve tekst van de wet openbaar gemaakt", legt Vlam uit. Dat zijn ongeveer duizend pagina's. "Dat betekent dat veel Congresleden geen tijd hebben gehad om de tekst helemaal te lezen. Dat hebben ze vandaag ook toegegeven."

'Nog erger'

Ook is de stemming zo snel mogelijk gehouden nadat de nieuwste versie van de wet was ingediend, zodat de onafhankelijke Algemene Rekenkamer de gevolgen voor de Amerikanen nog niet kon doorrekenen. De eerste versie van de wet, die dus nooit in stemming is gebracht, zou volgens de Algemene Rekenkamer leiden tot 24 miljoen minder verzekerden en hogere premies voor ouderen.

"Waarschijnlijk zijn de gevolgen van deze nieuwe wet voor de Amerikaanse burger nog erger", zegt Vlam. "De tegenstanders wilden de vorige keer een rechtse wet die nog minder aspecten van Obamacare bevatte, dus waarschijnlijk zijn er nu uiteindelijk alleen nog maar meer Amerikanen gedupeerd."

Er zijn al voorbeelden van achterkamertjespolitiek onder Trump, zegt Lars Duursma. Zo bedreigde Trump vlak voordat er de eerste keer over de wet gestemd zou worden de Republikeinse Congresleden. "Hij zei letterlijk in de Washington Post: Ik blijf jullie op de huid zitten, maar ik weet dat dat niet hoeft omdat jullie 'ja' gaan stemmen. Dat is een typische House of Cards-techniek omdat hij net doet alsof hij geen andere keus heeft."

"Er is ongetwijfeld deze keer ook veel gedreigd door de leiders van de partij. Als een Republikein twijfelt over wat hij gaat stemmen, zal er vast worden gezegd: als je tegenstemt, krijg je bijvoorbeeld geen geld voor de herverkiezingen. En geld is heel belangrijk in de Amerikaanse politiek", vertelt Vlam. "Of ze dreigen met steun voor een tegenkandidaat. Veel Congresleden gaan uiteindelijk dan toch overstag."

Maar ook een positieve benadering wordt gebruikt. "'Als je vóór stemt, bouwen we een brug in je district', wordt er dan bijvoorbeeld gezegd."

De volgende stap voor Trumpcare is dat het wetsvoorstel wordt goedgekeurd door de Senaat. Daar komt ook achterkamertjespolitiek voor, maar "waarschijnlijk wel minder", zegt Vlam. Senatoren zijn volgens hem iets onafhankelijker dan Afgevaardigden. In de Senaat hebben de Republikeinen een kleine meerderheid. Als drie Republikeinen tegen het voorstel stemmen gaat het niet door.

De Democraten zijn ervan overtuigd dat het fout zal gaan voor de Republikeinen. Na de goedkeuring van de wet begonnen ze opeens een overwinningslied te zingen, vertelt correspondent Arjen van der Horst in het NOS Radio 1 Journaal. "De Democraten zeggen dat de wet een zelfmoordbrief is voor de Republikeinen."

Ook Vlam denkt dat de wet niet door de Senaat zal komen. "Er is een kleine kans. Maar als die stemming plaatsvindt, is de berekening van de Rekenkamer er en die heeft natuurlijk ook effect."

En als er wel met de wet wordt ingestemd door de Senaat, krijgen de Republikeinen de rekening daarvan later wel gepresenteerd. "Zoals Nancy Pelosi, de leider van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden, gisteren al zei: 'Deze wet staat op jullie voorhoofd getatoeëerd'."