Is Trumpcare cadeautje voor de rijken, of gewoon Obamacare 2.0?

Geen verplichte zorgverzekering meer voor alle Amerikanen. En voortaan een financiële tegemoetkoming op basis van leeftijd, in plaats van inkomen. Het zijn belangrijke veranderingen die de Republikeinen willen doorvoeren aan de Affordable Care Act, beter bekend als Obamacare.

De partij heeft in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden de plannen bekendgemaakt voor de ontmanteling van het zorgstelsel. Veel Republikeinen zijn tegen Obamacare en vinden dat de overheid zich te veel bemoeit met de gezondheidszorg. Die rol willen ze kleiner maken; ze zeggen dat er meer keuzevrijheid komt als de plannen doorgaan.

Maar die zullen er waarschijnlijk ook toe leiden dat minder Amerikanen zijn verzekerd tegen ziektekosten. "Er wordt gevreesd dat mogelijk 10 tot 20 miljoen mensen hun verzekering niet meer kunnen betalen en dus kwijtraken", zegt buitenlandredacteur Jet Mok in Washington.

In het Radio 1 Journaal legt ze uit dat vooral de lage inkomens worden getroffen. Mensen die de verzekering niet kunnen betalen, krijgen nu nog belastingverlichting op basis van inkomen. In de nieuwe plannen gebeurt dat op basis van leeftijd. Onder Obama werd de verzekering voor de armere Amerikanen uitgebreid. In de nieuwe plannen wordt die uitbreiding teruggedraaid.

De Republikeinen willen op termijn een eind maken aan het vangnet Medicaid, waarbij de overheid meebetaalt aan zorg voor mensen die dat niet kunnen opbrengen.

Toch blijven in het nieuwe voorstel ook een aantal punten van Obamacare behouden. Bijvoorbeeld een gegarandeerde verzekering voor mensen met bestaande medische problemen en de mogelijkheid om kinderen tot hun 26ste mee te verzekeren.

Of het plan wordt aangenomen is lang niet zeker: de Republikeinen zijn er onderling sterk verdeeld over. Conservatieven binnen de partij vinden het voorstel niet ver genoeg gaan. "Sommigen noemen het Obamacare 2.0 en willen het volledig afschaffen", zegt Mok. Terwijl anderen binnen de partij zich juist zorgen maken over het toenemende aantal onverzekerden. Ook is onduidelijk waar de Republikeinen het geld vandaan willen halen.

Cadeautje voor wie?

Het Democratische kamp is fel tegen de gepresenteerde plannen. 'Trumpcare' is volgens senator Chuck Schumer een cadeautje voor de rijke Amerikanen. In zijn ogen betalen gewone burgers straks meer geld voor minder zorg.

Het is juist andersom, zegt de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Paul Ryan. Zijn redenering: er ontstaat weer gezonde concurrentie in de zorg en daardoor dalen de kosten en stijgt de kwaliteit ervan.

In het Huis van Afgevaardigden wordt vanaf morgen gesproken over het 123 pagina's tellende wetsvoorstel en dat geldt nu al als een van de belangrijkste politieke gevechten van dit jaar. Als de plannen worden aangenomen, gaan de meeste aanpassingen vanaf 2020 in.

Naar de voorstellen werd in de VS reikhalzend uitgekeken: in de campagne van president Trump was zijn aversie tegen Obamacare een belangrijk thema, en hij heeft herhaaldelijk beloofd om dit systeem op te doeken.