'Le Pen-kiezer op platteland komt huis niet uit en is overal bang voor'
De Europese Unie, globalisering, immigratie: de Franse presidentskandidaten Emmanuel Macron en Marine Le Pen verschillen over bijna alles van mening.
De kiezers krijgen zondag de keuze tussen twee visies op de toekomst van Frankrijk. Macron, voorvechter van globalisering, haalde vooral stemmen in de grote steden, waar het goed gaat. Le Pen, die zich "patriottistisch" noemt, deed het vooral goed op het platteland en in industriegebieden. In wat zij het "vergeten Frankrijk" noemt. Het zijn twee compleet verschillende werelden.
In Pont-a-Vendin, in de Noord-Franse mijnstreek, stemde tijdens de eerste ronde de helft van de kiezers op Marine le Pen. Nadat de mijnen sloten, zo'n dertig jaar geleden, hebben veel mensen nooit meer werk gevonden. Ook de cementfabriek boven in het dorp sloot rond die tijd. Cafés en winkels gingen dicht.
Didier (63) werkt als technisch installateur. Omdat er hier geen werk is, rijdt hij iedere dag 200 kilometer naar Parijs, en 's avonds weer terug. Hij ziet vooral veel in het plan van Le Pen voor extra heffingen op importproducten. Net zoals Trump dat wil.
Moet Le Pen Frankrijk weer groot maken? "In ieder geval Frankrijk weer op het niveau brengen waar het op hoort." Hij heeft zelf nu genoeg om van te leven. "Mijn grootste zorg heb ik voor mijn kinderen en kleinkinderen. Dat ze hier in de buurt kunnen werken. Dat ze niet naar Parijs hoeven, of naar het buitenland."
Jean-Noël (57) heeft nog in de mijnen gewerkt, op ruim 600 meter diepte. Na de sluiting werd hij vrachtwagenchauffeur. "Op die nieuwe bedrijventerreinen in de buurt werkt bijna niemand. Het zijn distributiecentra. Alles is gerobotiseerd."
Het grootste probleem is volgens Jean-Noël dat zoveel spullen uit het buitenland komen. Daarom stemt hij Le Pen. "Trump helpt toch ook de Amerikaanse industrie?" Le Pen moet een kans krijgen, vindt hij. "Links en rechts kregen allebei niks voor elkaar. Zij is nog nooit aan de macht geweest. Gewoon proberen. Daarna zien we wel weer verder."
Amandine (33) heeft een kantoorbaan bij een metaalbedrijf. "Mijn grootste zorg is dat ik dit leven kan blijven leiden. Dat ik mijn huis kan blijven betalen en dat ik op vakantie kan blijven gaan. We werken hard maar we profiteren daar amper van. Het moet minder sociaal. Ik betaal nu zoveel belasting dat ik amper iets over houd".
Ze maakt zich zorgen over de concurrentie uit Oost-Europa. "Europa prima, maar het is toch niet normaal dat een Roemeen of een Pool het zelfde werk doet voor de helft van het geld? Laatst was ik op een bouwplaats, toen bleek dat we daar de enige Fransen waren".
In het stembureau in de Rue Debelleyme in de wijk Marais, in Parijs, haalde Emmanuel Macron bij de eerste ronde de helft van de stemmen. Het is een van de hipste en duurste buurten van Parijs. Met een van de hoogste concentraties start-upbedrijven, galeries, de mooiste horecagelegenheden en de duurste boetieks.
Alexandre (30) is zelfstandig ondernemer. Hij werkt als IT-consultant. "Kijk, ik kan met mijn laptop overal werken, zoals hier op dit terras. Heerlijk!" Echte zorgen heeft hij niet. Hij was al vroeg enthousiast over Macron. "Hij vertelt een mooi verhaal. En hij wil de positie van zelfstandigen verbeteren."
Alexandre verwacht dat de arbeidsmarkt ook beter wordt met Macron als president. "Nu krijg je geen uitkering als je zelf je baan opzegt. Daarom blijven mensen tegen hun zin een baan doen. Macron wil dat veranderen." De zorgen van mensen die Le Pen stemmen snapt hij niet. "Toen de fabrieken open waren verdienden ze goed, dingen veranderen nu eenmaal. Ze moeten verder kijken."
Vera (30) heeft een webwinkel voor interieurartikelen. Ze wil vooral minder regels voor bedrijven. Ze stemt Macron in de hoop dat hij Frankrijk weer kan verzoenen met het bedrijfsleven. Ze heeft het goed. "Wat ik vooral hoop voor de toekomst is dat ik mijn bedrijf verder kan ontwikkelen. Dat ik mensen kan gaan aannemen, vooral als dat mensen zijn die hard een baan nodig hebben. En dat ik kan blijven profiteren van de vrijhandel".
Remi (30) is in dienst bij een groot bedrijf. "Macron is jong en dynamisch, zegt hij, net als deze wijk." Hij hoopt wel dat Macron, als hij president wordt, die twee soorten Frankrijk met elkaar zal kunnen verzoenen. "Dat zal niet makkelijk zijn. Ik wil niet neerbuigend zijn maar die Le Pen-kiezers op het platteland komen hun huizen niet uit en zijn overal bang voor."
Of hij zelf zorgen heeft? "Nee, ik ben heel gelukkig met mijn leven. Het enige wat ik nog te wensen heb, is dat ik nog verder kan doorgroeien in mijn werk."
