'Elke wetenschapper moet zich zorgen maken over Trump'
Professor Russell Dickerson en zijn team van wetenschappers zijn druk bezig met het optuigen van een zware gastank die gevuld is met lucht. De onderzoekers verbinden een lange, dunne slang met een Cessna propellervliegtuig in een hangar van Fort Meade. Met een sissend geluid vloeit de lucht door apparatuur die geïnstalleerd is in het vliegtuigje.
Het toestel is verder volgepropt met computerschermen waarop grafieken en metingen te zien zijn. "Hiermee meten we al twintig jaar vervuilende gassen in de atmosfeer, die bijdragen aan smog, zoals ozon en stikstofdioxide. We doen dit in het gebied tussen Virginia en New York aan de oostkust", legt Dickerson uit. Sinds kort meten we ook broeikasgassen als methaan en koolstofdioxide.
Mars voor de Wetenschap in Washington
Later vandaag nemen Dickerson en andere collega's van de Universiteit van Maryland deel aan een grote Mars voor de Wetenschap in Washington DC. De mars in de Amerikaanse hoofdstad is bedoeld als protest tegen het wetenschapsbeleid van president Trump. Of beter gezegd: het ontbreken van wetenschapsbeleid.
Er is grote beroering ontstaan over een aantal maatregelen die de president heeft genomen. Eén uur nadat Trump beëdigd was als president, liet hij meteen alle verwijzingen naar klimaatverandering verwijderen van federale overheidssites. Amerikaanse wetenschappers maken zich dan ook grote zorgen over de nieuwe man in het Witte Huis.
Die vrees is niet ongegrond. Zo wil Trump vier wetenschappelijke missies van ruimtevaartorganisatie NASA stoppen, die de aardse atmosfeer bestuderen. Ook heeft hij eenderde van het budget van het milieuagentschap EPA geschrapt. De EPA stond onder Obama in de frontlinie in het gevecht tegen klimaatverandering. Nu wordt het geleid door Scott Pruitt, die net als president Trump openlijk twijfelt over het bestaan van klimaatverandering.
Klimaatonderzoek onder druk
De EPA is cruciaal voor klimaatonderzoek. Wetenschappers uit de hele wereld zijn afhankelijk van de onderzoeksdata die het agentschap verzamelt en publiceert op zijn website. Er bestaat een vrees dat Trump al die data gaat verwijderen.
Wetenschappers zijn al maanden bezig de gegevens te kopiëren naar onafhankelijk servers. Dickerson: "Ik betwijfel of ze die data daadwerkelijk zullen vernietigen. Maar ze kunnen de gegevens ook simpelweg niet langer toegankelijk maken online. Dat alleen al zou een enorme klap zijn voor de wetenschap."
Ook Dickersons eigen onderzoeksproject loopt gevaar. "Ons onderzoek naar broeikasgassen wordt grotendeels gefinancierd door federale subsidies en die kunnen de komende jaren verdwijnen." Maar Dickerson maakt zich het meest zorgen over de vijandige houding van het Witte Huis, die doet alsof wetenschappelijke bevindingen ook maar een mening zijn.
"Wij zijn wetenschappers en geen beleidsmakers. Maar wij leveren wel concrete informatie aan politici die op basis van onze bevindingen beleid maken. Een degelijke wetenschappelijke basis is onontbeerlijk voor goed overheidsbeleid."
Hij noemt een voorbeeld van een recente ontdekking die leidde tot overheidsactie. Tijdens verschillende vluchten registreerden Dickerson en zijn team een ongebruikelijk hoge concentratie methaan boven de staat Maryland. Ze slaagden erin de bron te ontdekken: rottend afval dat gestort werd in vuilnisbelten die verspreid liggen over de staat.
Op basis van Dickersons bevindingen neemt de regering van Maryland nu maatregelen om de methaanuitstoot bij vuilnisbelten op te vangen.
"Als je een probleem niet kent, dan kun je doen alsof het helemaal niet bestaat. Maar de realiteit is natuurlijk anders. Warmt de aarde op? Neemt het CO2-gehalte in de atmosfeer toe? Het antwoord op die vragen kunnen we gewoon meten. Dat wereldwijd de temperatuur stijgt, is onweerlegbaar."
Protest in Sacramento
Het zijn niet alleen klimaatonderzoekers die bezorgd zijn over president Trump. De Nederlandse Anke Schennink is een specialist in genetische dierenkunde van de Universiteit van Californië. "Ik denk dat elke wetenschapper zich zorgen moet maken over wie er nu in het Witte Huis zit."
Schennink organiseert vandaag in Sacramento een Mars voor de Wetenschap. De maatregelen van Trump zouden ook haar vakgebied kunnen treffen. "Heel veel subsidies voor dierenonderzoek en eigenlijk alle onderzoek komen van de federale overheid. Trump maakte in zijn begroting voor 2017 bezuinigingen op de wetenschap bekend. Dit raakt de hele wetenschap, niet alleen klimaatonderzoek."
De wetenschappers maken zich niet alleen zorgen over de bezuinigingen. Amerikaanse universiteiten zijn erg afhankelijk van talent uit het buitenland. Trump wil een reisverbod instellen voor burgers uit zes overwegend islamitische landen. Ook wil de president een einde maken aan het ruimhartige visumbeleid voor buitenlandse werknemers.
Schennink is voorzitter van de Vakbond van Postdoctorale Onderzoekers. Ze merkt nu al de gevolgen van het aangescherpte migratiebeleid. "Veel van onze postdoctorale onderzoekers komen uit de hele wereld. Er zijn al mensen die hier op de universiteit een baan hadden aangeboden gekregen, maar die niet meer kunnen komen."
