Nieuwe foto's Februaristaking opgedoken, nu uit Zaandam
Er zijn opnieuw foto's opgedoken van de Februaristaking. Vrij Nederland stuitte per toeval op vier foto's in een album dat aan het blad was opgestuurd. De foto's zijn gemaakt op 25 februari 1941 in Zaandam en laten een volksoploop in het centrum zien.
Het is bijzonder materiaal. Tot nu toe was er pas één andere foto naar buiten gekomen van het protest tegen de Duitse bezetters. Die foto dook vorig jaar op en toont een groep mensen die zich tijdens de staking heeft verzameld in Amsterdam.
De foto's uit Zaandam zijn gemaakt vanuit het huis van Dirk en Elisabeth Wijdenes. Het echtpaar woonde sinds 1935 in het centrum van Zaandam en keek uit op het standbeeld van tsaar Peter op de Dam. Op die betreffende 25 februari heeft een van hen foto's gemaakt toen er rond het beeld rumoer was ontstaan.
Behalve in Amsterdam was het ook in de Zaanstreek onrustig, in de dagen voorafgaand aan de Februaristaking. Het bericht dat alle inwoners van Joodse afkomst zich tegen betaling moesten laten registreren, vergrootte de al aanwezige verontwaardiging over het optreden van de bezetters, schrijft Vrij Nederland.
Uiteindelijk legden op 25 februari 1941 ruim 3000 Zaanse arbeiders het werk neer. Een groot aantal stakers trok vervolgens naar het centrum van Zaandam. En dat is het moment dat het echtpaar Wijdenes vanuit hun woning heeft vastgelegd.
Zoon Gerard Wijdenes (80) nam vorig jaar contact op met Vrij Nederland over het album van zijn ouders. Het had jarenlang op zolder gelegen bij zijn zus. "Toen ze bezig was met een grote schoonmaak wilde ze het album bij het vuilnis gooien", zegt hij in het blad.
Wijdenes stuurde het op naar Vrij Nederland, samen met een pakket oude oorlogskranten. Dat er uniek materiaal van de Zaanse Februaristaking in het album zat, was toen nog niet duidelijk.