'Huiseigenaren Amsterdam hebben recht op duidelijke afspraken'

Annette Oudejans woont al negen jaar in het stadsdeel IJburg en heeft net als veel andere Amsterdammers moeite met de nieuwe erfpachtplannen van de gemeente. Tot vandaag kunnen inwoners met een erfpachtwoning reageren op het nieuwe erfpachtstelsel dat de gemeente heeft voorgesteld.

De gemeente wil al een paar jaar af van het huidige erfpachtstelsel. In het nieuwe systeem kunnen bewoners hun erfpacht voor eeuwig afkopen. Volgens de gemeente biedt dat meer zekerheid dan de voortdurende erfpacht, die steeds hoger wordt. Mensen hebben tot halverwege dit jaar de tijd om te beslissen.

Maar net als veel bewoners voelt Oudejans zich overvallen door de plannen. Voor een afkoop voor eeuwig zou ze 22.000 euro moeten betalen. "Ik ben alleenstaande moeder en heb een middeninkomen. Zo'n groot bedrag heb ik niet in mijn achterzak. Mijn huis is dan wel in waarde gestegen, maar dat kan ik niet zo maar te gelde maken."

Als Oudejans niet afkoopt, moet ze jaarlijks zo'n 2000 euro aan erfpacht betalen, mogelijk aangepast voor de inflatie. Dat maakt haar woning in de toekomst duurder.

Volgens Oudejans wordt haar woning mét erfpacht in de toekomst onbetaalbaar. "Een potentiële koper koopt liever een huis met eeuwigdurende erfpacht dan een huis dat straks opnieuw afgekocht moet worden. De gemeente dwingt mensen nu tot een keuze op zeer korte termijn. Ze doen alsof ik veel geld heb. Ik heb er niet op kunnen anticiperen."

Ook Herman van Wissen in Buitenveldert is boos. Als hij nu voor afkoop zou kiezen, zou dat hem 85.000 euro kosten, volgens de rekentool die de gemeente Amsterdam gebruikt. Een absurd hoog bedrag, vindt Van Wissen.

"Het is honderd keer over de kop gegaan vergeleken met 22 jaar geleden. We vinden 30.000 tot 35.000 euro redelijk. Maar het rekensysteem deugt niet. Dat is aan alle kanten fout. Dit huis is ooit gebouwd op een weiland. De gemeente heeft toen verzonnen om de Zuid-as aan te leggen. Daardoor is deze straat ineens een toplocatie geworden."

Van Wissen wijst ook op onduidelijkheden. "Het is onduidelijk wat we precies afkopen en hoe de huizenmarkt zich gaat ontwikkelen. Het college staat met de rug naar de bewoners. Ze willen niet met ons praten. De wethouder zegt eigenlijk: eigen schuld, dikke bult. Het is ongelooflijk. Ik vind het onverantwoord. We praten niet over een paar duizend mensen. Het gaat over 130.000 mensen."

Hoewel de gemeente heeft laten doorschemeren dat de plannen nog kunnen worden aangepast, hebben de bewoners er weinig vertrouwen in. Ze gaan in elk geval door met de strijd tegen de gemeente.

Volgens Koen de Lange van de Stichting Erfpachters Belang Amsterdam heeft de gemeente nauwelijks geluisterd naar de bewoners. "De wijziging in het contract voor erfpacht dat we met de gemeente hebben, is doorgevoerd zonder overleg. We mogen zeggen wat we ervan vinden, maar er is geen garantie dat daar daadwerkelijk iets mee gebeurt."

De Lange: "Zoals de plannen nu zijn, zijn ze niet aanvaardbaar voor huiseigenaren. Als het doorgezet wordt, dan gaan we zeker naar de rechter om dit te stoppen, want dan lijden huiseigenaren gewoon schade. In het contract met de gemeente staan afspraken. De gemeente gaat nu eenzijdig de spelregels wijzigen. Als huiseigenaar heb je recht op duidelijke en veilige erfpachtvoorwaarden. En dat is wat hier geschaad wordt."