'Justitie snapt niet altijd wat de impact van pesten is'

"Mijn droom was om te vloggen op YouTube en om te zingen. Om een goed leven te hebben met mijn familie. Maar ik kan het niet."

Het is het begin van de afscheidsbrief van Tharukshan Selvam van 15 uit Heerlen. Een dag voor het einde van zijn kerstvakantie pleegde hij zelfmoord, omdat hij niet langer met het pesten om kon gaan. Wat kun je doen om dit tegen te gaan?

Remco Pijpers van Kennisnet denkt dat veel tieners niet weten dat je door te pesten ook strafbare dingen kan doen. Dat gaat dan vooral om gevallen waarbij mensen bedreigd worden of te maken krijgen met sexting. "Daar kun je de politie bij gebruiken. Laat agenten aan het begin en op de helft van het schooljaar in de klas duidelijk maken dat er consequenties zijn verbonden aan pestgedrag."

Het is volgens Pijpers belangrijk stevig in te grijpen als het misgaat. "Je moet dan echt een voorbeeld stellen."

Dat gebeurt niet altijd, zegt hij. "Ik was bij een rechtszaak en de pester kreeg een paar uur taakstraf. De officier van justitie snapte gewoon niet wat voor impact pesten heeft. Daar is nog veel winst te halen."

Het is lastig voor scholen om dit soort pesterijen te herkennen, zegt Pijpers. "Je kunt niet al het online contact controleren."

Ook weten veel jongeren niet dat ze bij instanties als helpwanted.nl kunnen aankloppen, denkt hij. "Zij hebben directe lijntjes met Snapchat, Facebook en Instagram. Als er beelden van jou zijn gepubliceerd, kun je ze vragen of ze de link willen verwijderen."

Volgens Niels Baas van cyberpestendebaas.nl is er de laatste vijf jaar een toenemende welwillendheid om pesten aan te pakken. Wel vindt hij dat scholen meer moeten beseffen dat de online-wereld de wereld is waarin hun leerlingen leven. "En dat dit soort pesterijen dus niet buiten de school om gaat."

Psycholoog Bob van der Meer, een deskundige op het gebied van pesten op scholen, was gisteren somber over de aanpak van de scholen. "Soms denken ze: bij ons gebeurt dit niet. Scholen zijn verplicht om voor een fysiek en psychisch veilige omgeving te zorgen. Ze zijn gewoon verantwoordelijk."

Scholen zijn sinds 2013 verplicht om online pesten aan te pakken. Ze moeten bijvoorbeeld iemand aanwijzen met wie kinderen en ouders kunnen praten over pesten. Pijpers: "We doen er meer aan, maar de cijfers dalen niet. Een op de elf kinderen wordt online gepest. Dat cijfer is stabiel."

Het blijft belangrijk om te praten, te praten en nog eens te praten, stelt Pijpers. "We moeten de jongerencultuur leren begrijpen. Docenten moeten het er steeds weer over hebben, het moet een vanzelfsprekend onderwerp zijn."

Volgens de familie van Tharukshan zijn de school en de gemeente Heerlen tekortgeschoten bij de dood van de jongen. Zij stellen dat ze alles hebben gedaan om hem te helpen. De scholenkoepel LVO Parkstad komt met een uitgebreid onderzoek naar de dood van Tharukshan.