Marinier: Molukkers De Punt mochten bestorming niet overleven
De Molukkers die in 1977 de trein bij De Punt kaapten, mochten de bestorming niet overleven. Dat zegt een marinier die bij de actie betrokken was. Volgens hem sprak een "vertegenwoordiger van de regering" deze wens uit tijdens de briefing voor de bevrijdingsactie. De marinier wil anoniem blijven maar laat zijn advocaat zijn verhaal nu naar buiten brengen.
De vraag of de mariniers opdracht hadden om de Molukse kapers te executeren, houdt de Molukse gemeenschap al jaren bezig. De discussie laaide in 2013 op, nadat journalist Jan Beckers en kaper Junus Ririmasse erin waren geslaagd de autopsierapporten openbaar te krijgen. Daarop volgde een groot onderzoek door de staat en op basis daarvan werden de beschuldigingen tegengesproken door de Nederlandse staat.
Daaruit zou blijken dat zeker twee kapers niet om het leven kwamen door kogels van buitenaf, zoals altijd werd gesteld, maar van dichtbij zijn doodgeschoten. Ook werd duidelijk dat de mariniers speciale munitie gebruikten, zogenaamde hollow point-patronen.
Bij de briefing is duidelijk gemaakt dat het de wens van de regering was dat geen enkele kaper het zou overleven.
Nabestaanden van twee Molukse kapers zijn een rechtszaak gestart tegen de Nederlandse staat. Ze krijgen nu steun van de Amsterdamse advocaat Jos Rijser. Hij was in het verleden de advocaat van een van de mariniers die bij de bestorming betrokken waren. Rijser stelt dat hij veel tijd met de ex-marinier heeft doorgebracht.
"Hij heeft mij toen verteld dat er aan de vooravond van de bevrijding van de trein bij De Punt een briefing voor de mariniers is geweest. Bij die briefing is door een betrokken autoriteit, die daarvoor speciaal uit Den Haag kwam namens de regering, duidelijk gemaakt dat het de wens van de regering was dat geen enkele kaper het zou overleven", stelt de advocaat in een vorige week opgestelde verklaring.
Zelfde wens in Bovensmilde
De mariniers die gelijktijdig een einde moesten maken aan de gijzeling in een school in Bovensmilde zouden dezelfde boodschap hebben meegekregen. "Naderhand heeft cliënt vernomen van de collega’s die bij de bevrijding van de school betrokken waren dat zij uiteindelijk door omstandigheden ter plaatse, niet de wens van de regering hebben kunnen vervullen", aldus Rijser.
De ex-marinier wil zelf anoniem blijven, maar heeft zijn advocaat toestemming gegeven om zijn verhaal naar buiten te brengen. Rijser is ook bereid om de verklaring onder ede bij de rechtbank te herhalen.
Toenmalig minister van Justitie Dries van Agt wil niet reageren. Hij verwijst naar zijn reactie twee jaar geleden, toen hij geruchten weersprak dat de mariniers opdracht hadden om de kapers om te brengen. "Het is mij totaal onbekend. Ik heb het nog nooit gehoord. Ik kan het daarom ook moeilijk geloven. Ik weet er niets van, dus ik ontken het. Op basis van de kennis die ik heb", zei Van Agt destijds. Oud-premier Den Uyl gebruikte in 1987 wel het woord executie maar zou dat hebben gedaan op persoonlijke titel.
Het ministerie van Veiligheid en Justitie wil geen reactie geven omdat de zaak onder de rechter is.
Voor nabestaande Marco Papilaja staat het nu vast dat twee van de daders van de kaping in De Punt in weerloze toestand zijn geëxecuteerd. Cruciaal is volgens de opdracht die de mariniers hebben gekregen bij de bevrijdingsactie.
De man die dit mij vertelde had nog steeds ernstige gewetensproblemen van dit gebeuren waarbij iemand die met zijn handen omhoog staat werd afgemaakt.
De verklaring van de marinier is niet de enige aanwijzing die de nabestaanden van de kapers zeggen te hebben dat de kapers zijn doodgeschoten nadat ze waren uitgeschakeld of zich hadden overgegeven. Een voormalig vrijwilligster van de SOS telefonische hulpdienst in Groningen zei recentelijk dat ze ooit is gebeld door een man met een paniekaanval die zei dat hij als lid van een speciale eenheid had deelgenomen aan de bevrijdingsactie bij de Punt.
"Wat ik 100 procent zeker weet is het volgende. Deze man sprak Maleis. Toen hij en de andere commando's de trein binnenstormden, stak een van de kapers zijn handen omhoog en riep in het Maleis dat hij zich overgaf. De man die mij belde stond oog in oog met de kaper en hij citeerde letterlijk wat de man in het Maleis zei. Maar het volgende moment was de kaper doorzeefd met kogels. De man die dit mij vertelde had nog steeds ernstige gewetensproblemen van dit gebeuren waarbij iemand die met zijn handen omhoog staat werd afgemaakt", aldus de vrijwilligster.
Bevel Van Agt
Eerder verklaarde de zoon van een voormalige medewerker van de meldkamer van de politie dat hij van zijn vader had gehoord dat de regering opdracht had gegeven om de kapers dood te schieten.
"Mijn vader vertelde mij telefonisch het volgende: op een gegeven moment kwam er een geheime melding door via de meldkamer dat op bevel van minister Van Agt de Zuid-Molukse terroristen in geen geval levend de trein mochten verlaten, met name, dat herinner ik me nog goed, benadrukte Van Agt dat het destijds 17-jarige meisje dat ook lid was van deze groep onder geen beding ook de trein levend mocht verlaten", zegt hij.
De zoon werkte ook bij de politie, maar zegt dat hij zijn eed van geheimhouding nu naast zich neerlegt om bij te dragen aan de waarheidsvinding over de afloop van de treinkaping.
