'Eigen risico gaat in 2018 waarschijnlijk weer omhoog'
Het verplichte eigen risico in de zorg blijft volgend jaar 385 euro. Het eigen risico stijgt in 2017 dus niet en dat is voor het eerst in jaren.
De zorgkosten stijgen, maar het eigen risico blijft hetzelfde. Hoe worden die overgebleven kosten betaald? "Als bij een lager of gelijk eigen risico de zorgkosten toenemen, kan dat twee dingen betekenen", vertelt Marco Varkevisser, universitair hoofddocent Gezondheidseconomie. "Het kan betekenen dat de gemiddelde premie omhoog gaat, waardoor de collectieve lasten toenemen, of dat verzekeraars meer moeten gaan interen op hun financiële reserves."
Volgens Varkevisser is de kans groot dat het eigen risico de komende jaren weer toeneemt. "Waarschijnlijk stijgt het eigen risico volgend jaar niet, omdat de zorguitgaven nu minder stijgen dan verwacht. De komende jaren wordt het bedrag waarschijnlijk gewoon weer hoger, want die druk op de zorguitgaven blijft onverminderd groot."
Invoering
Het eigen risico werd in 2008 ingevoerd. Toen moesten verzekerden nog de eerste 150 euro aan zorgkosten betalen. Het bedrag werd vervolgens steeds verhoogd, tot 220 euro in 2012. Het jaar daarop werd het eigen risico flink hoger: 350 euro. Daarna werd het bedrag jaarlijks met ongeveer 10 euro verhoogd.
Het eigen risico werd ingevoerd om ziekenhuisbezoek en medicijngebruik te ontmoedigen. Patiënten moesten bewuster worden van de kosten voor de zorg. Ook blijft door de invoering de verzekeringspremie lager, doordat patiënten zelf het eerste deel van hun zorgkosten betalen.
Vrijwillig hoger
Het eigen risico kan vrijwillig worden opgehoogd. De zorgverzekeraar geeft dan korting op de maandelijkse premie voor de basisverzekering. Een voorbeeld: als een patiënt het vrijwillig eigen risico verhoogt met het maximale bedrag van 500 euro, ontstaat de kans dat bij een behandeling hij of zij 885 euro (500 plus 385 euro) moet betalen. Omdat de maandelijkse premie wel lager wordt, is het verhogen van het eigen risico vooral voordelig voor mensen die in het algemeen niet veel zorg nodig hebben.
Daarnaast is het mogelijk dat verzekerden ook nog een eigen bijdrage voor een bepaalde behandeling moeten betalen.
Voor bepaalde zorg hoeft er geen eigen risico betaald te worden. Dat geldt onder meer voor een bezoek aan de huisarts of de huisartsenpost. Dat wordt vergoed door de verzekeraar. Ook verloskundige zorg en kraamzorg, bepaalde zorg bij een aantal chronische ziekten, na-controles en reiskosten bij orgaandonatie worden ook vergoed.
Tevens is er geen eigen risico voor kinderen tot 18 jaar.
Wel eigen risico
Alle andere behandelingen vallen wel onder het eigen risico. Bloed prikken, waarbij het bloed onderzocht wordt in een laboratorium, bijvoorbeeld. Ook zorg op de spoedeisende hulp telt mee.
Politieke partijen als SP, PVV en GroenLinks pleiten voor afschaffing van het eigen risico. Het plan kost 3,7 miljard euro. Dat komt neer op een extra jaarlijkse premie van 275 euro per persoon, ook voor mensen die weinig zorg nodig hebben. GroenLinks wil dat betalen door onder meer vermogens en winsten zwaarder te belasten.
Volgens Varkevisser zou een afschaffing van het eigen risico niet werken. "Die miljarden euro's leiden dan tot een fors hogere premie en dat leidt weer tot hogere collectieve lasten. Dit zorgt voor een economisch probleem. Het plan is gewoon niet realistisch."
